"Tháng 4 năm 2023, tôi có may mắn được tham gia cùng Đoàn Công tác số 5 của Thành phố Hồ Chí Minh ra thăm Quần đảo Trường Sa, lần lượt đi qua các đảo, điểm đảo: Cô Lin - Sinh Tồn - An Bang - Đá Đông A - Đá Tây A - Trường Sa - Nhà giàn DKI/14 (Tư Chính). Đã từng được nghe, được đọc nhưng có trực tiếp ra Trường Sa mới thấy những gì mà mình từng nghe, từng đọc không là gì so với thực tế. Đến nơi đây, thương người lớn một thì tôi thương các em nhỏ mười. Đảo chỉ có một lớp học, nên lớp học ấy trở nên thật đặc biệt khi có đủ các lớp từ Mầm non đến lớp Một, Hai, Ba, Bốn, Năm. Sau đó, để học lên nữa, các em sẽ phải chia tay đảo về lại đất liền.
Dẫu còn rất nhiều thiếu thốn, nhưng các em nhỏ nơi đảo xa vẫn thật vô tư. Nhìn thấy các em thích thú ăn kem hay đọc từng trang sách, món quà các cô chú từ đất liền mang ra tặng, nỗi xúc động trào dâng trong lòng tôi.
Trở về thành phố sau hơn một tuần lênh đênh trên biển, trong khi vẫn còn chuếnh choáng bởi “say đất liền”, tôi chợt lóe lên một ý tưởng: Sao mình không viết một tập thơ thiếu nhi về Trường Sa? Tôi muốn kể cho các em nghe những điều mà mình đã trải nghiệm khi được đến với Trường Sa. Và quan trọng hơn, tôi muốn gửi đến các em nhỏ thông điệp giản dị: Trường Sa là một phần máu thịt thiêng liêng của Tổ quốc mình!
Như có một sự thôi thúc bên trong, chưa đầy năm tháng, tôi đã viết được mười bài. Nhưng rồi một biến cố bất ngờ xảy ra: Vì một chút bất cẩn, tôi bị mất laptop, mất luôn mười bài thơ thiếu nhi về Trường Sa cùng một số dữ liệu khác. Tôi đã tưởng rằng, tập thơ thiếu nhi về Trường Sa của mình thế là cũng… “đi về nơi xa lắm”. Bởi thơ là cảm xúc, là rung động của những khoảnh khắc. Người ta chỉ có thể thành thật và hân hoan nhất với khoảnh khắc, rung động đó. Nếu không bắt kịp, để nó trôi qua thì sẽ rất khó để lưu lại. Và khi những bài thơ kia đã mất rồi, thì khó mà làm lại được nữa!
Tôi đã định bỏ cuộc. Nhưng rồi những nụ cười, ánh mắt, đặc biệt là khoảnh khắc ăn kem ngon lành của những những em nhỏ nơi đảo xa vẫn thấp thoáng trong tâm trí. Những hình ảnh đó như mang đến cho tôi một động lực mạnh mẽ, buộc tôi phải ngồi vào bàn và viết. Và có một điều thật may mắn khi tôi đã tìm lại được nguyên vẹn hai bài thơ trong số mười bài kia, nhờ trước đó có gửi cho một bạn văn!
“Mừng như bắt được vàng”, tôi lao vào viết, như để bù lại cho mất mát kia. Và giờ đây tôi đã hoàn thành tập thơ thiếu nhi Trái tim của đảo. Món quà này tôi mong muốn được gửi đến các em nhỏ ở Trường Sa nói riêng và các em nhỏ khắp mọi miền đất nước nói chung".
Nhà thơ Hồ Huy Sơn, tác giả tập thơ thiếu nhi “Trái tim của đảo”, Nhà xuất bản Kim Đồng, 2025.
VNQD