“Bộ đội Cụ Hồ” không chỉ là tên gọi gần gũi thân thương mà còn là danh hiệu cao quý nhân dân dành cho Quân đội nhân dân Việt Nam. Trong suốt những chặng đường xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam, danh hiệu “Bộ đội Cụ Hồ” càng được khẳng định, bồi đắp và lan toả. Mỗi người lính đều thấu triệt tinh thần “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu”, vì nhân dân mà phục vụ, nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. 80 năm kể từ khi ra đời, hình tượng “Bộ đội Cụ Hồ” với các giá trị cao quý luôn được gìn giữ và tiếp tục toả sáng trong các nhiệm vụ của Quân đội, trong lòng nhân dân và bạn bè quốc tế. Số tạp chí đặc biệt chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 80 năm Ngày truyền thống Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Tạp chí Văn nghệ Quân đội xin trân trọng giới thiệu những chia sẻ của Thượng tướng Trịnh Văn Quyết, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân uỷ Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam về hình tượng cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” với sự kết nối mở rộng ra lĩnh vực công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội hôm qua và hôm nay…
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết - Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam. Ảnh: Hồng Pha
VNQĐ: Thưa đồng chí Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, từ khi Quân đội nhân dân Việt Nam ra đời, tư tưởng xuyên suốt luôn được thực hiện trên mỗi bước đường xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của Quân đội ta, đó là chính trị gắn liền với quân sự, chính trị trọng hơn quân sự. Ở mốc kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 80 năm Ngày truyền thống Tổng cục Chính trị, có lẽ cần nhắc lại một chút về câu chuyện này…
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Vấn đề chính trị gắn liền với quân sự, chính trị trọng hơn quân sự đã thể hiện ngay khi thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân. Trong Chỉ thị thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân ngày 22/12/1944, Lãnh tụ Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Tên: Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân nghĩa là chính trị trọng hơn quân sự. Nó là đội tuyên truyền”. Thực hiện Chỉ thị của Người, ngày 22/12/1944, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân - đội quân chủ lực đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam được thành lập, với 34 cán bộ, chiến sĩ, chia làm ba tiểu đội, do đồng chí Hoàng Sâm (Trần Văn Kỳ) làm Đội trưởng, đồng chí Xích Thắng (Dương Mạc Thạch) làm Chính trị viên. Đội có 4 đảng viên cộng sản, lập thành một chi bộ lãnh đạo mọi mặt. Đồng chí Võ Nguyên Giáp được Trung ương Đảng và Bác Hồ uỷ nhiệm tổ chức lãnh đạo, chỉ huy, tuyên bố thành lập Đội. Ngay từ những ngày đầu đã xác định rõ: “Nhiệm vụ mà Đoàn thể uỷ thác cho chúng ta là một nhiệm vụ quan trọng và nặng nề. Chính trị trọng hơn quân sự, tuyên truyền trọng hơn tác chiến, nhiệm vụ ấy có tính chất là nhiệm vụ giao thời. Vận dụng vũ trang tuyên truyền để kêu gọi toàn dân đứng dậy, chuẩn bị cơ sở chính trị và quân sự cho cuộc khởi nghĩa sau này…”
Trong suốt các bước đường phát triển của đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam là một bộ phận rất quan trọng trong hệ thống lãnh đạo của Đảng với trọng trách là cơ quan tham mưu chiến lược của Đảng trong xây dựng Quân đội về chính trị, là cơ quan đảm nhiệm công tác đảng, công tác chính trị trong toàn quân. Quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Tổng cục Chính trị gắn liền với quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam, với sự nghiệp xây dựng Quân đội về chính trị.
Trong thư chúc mừng Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đón nhận Huân chương Sao Vàng và kỷ niệm 56 năm Ngày truyền thống (22/12/1944 - 22/12/2000), Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã khẳng định: Việc lấy ngày 22/12/1944 là Ngày truyền thống của Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam “đã phản ánh đúng một sự thật lịch sử: Có Quân đội là có ngay sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội và công tác chính trị, một nhân tố thuộc về bản chất của quân đội cách mạng”.
VNQĐ: Vâng, có thể nói nền móng chính trị đã được xây dựng từ những ngày đội quân chủ lực đầu tiên của Quân đội ta được thành lập. Ngay sau đó lực lượng làm công tác chính trị đã có những bước phát triển nhanh chóng để chúng ta có Tổng cục Chính trị lớn mạnh sau này?
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Từ chỗ lúc đầu chỉ có một chính trị viên, ngay sau khi thành lập một tuần, chúng ta đã có Ban Công tác Chính trị, đến năm 1946 phát triển thành Cục Chính trị, và đến năm 1950 phát triển thành Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam như tên gọi cho đến ngày nay.
Việc xây dựng các tổ chức đảng trong quân đội đã được quan tâm, kiện toàn từ rất sớm, các chế độ quy định về hoạt động công tác chính trị cũng được xác định và triển khai thống nhất. Đầu năm 1947, Tổng cục Chính trị, lúc đó còn là Cục Chính trị, đã đề xuất mở Hội nghị Chính trị viên toàn quốc lần thứ nhất, trong đó xác định nhiệm vụ của công tác chính trị, nhiệm vụ của đảng viên trong Quân đội “Dù trong trường hợp nào cũng phải nắm cho vững bộ đội, củng cố và mở rộng cơ sở đảng, thi hành cho được nhiệm vụ quân sự”. Chính tại hội nghị này, chúng ta đã đề ra 10 nhiệm vụ của công tác chính trị, 12 điều kỷ luật dân vận của Quân đội cùng với quyết định ra Báo Vệ Quốc quân, tiền thân của Báo Quân đội nhân dân sau này. Có thể khẳng định rằng, Hội nghị Chính trị viên toàn quốc lần thứ nhất và Hội nghị Trung ương Quân uỷ mở rộng đã đặt cột mốc về sự hình thành, phát triển cơ chế lãnh đạo của Đảng và hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội. Từ đây, các cơ quan chính trị và đội ngũ cán bộ chính trị toàn quân được chăm lo xây dựng, ngày càng hoàn chỉnh và phát huy tốt vai trò của mình.
Ngày 11/7/1950, thực hiện quyết định của Trung ương Đảng về sửa đổi tổ chức Bộ Quốc phòng - Bộ Tổng Tư lệnh và kiện toàn sự chỉ đạo quân sự của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 121/SL thành lập Bộ Tổng Tư lệnh Quân đội quốc gia và Dân quân Việt Nam, bao gồm Bộ Tổng Tham mưu, Tổng cục Chính trị và Tổng cục Cung cấp. Cùng ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã ký Sắc lệnh số 122/SL bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Chí Thanh, Uỷ viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Liên khu uỷ Khu 4 làm Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, đồng chí Nguyễn Chí Thanh trở thành Chủ nhiệm Tổng cục đầu tiên của Quân đội ta. Sự kiện nâng cấp từ Cục Chính trị thành Tổng cục Chính trị là cột mốc đánh dấu sự phát triển về tổ chức của cơ quan chính trị toàn quân, đáp ứng sự phát triển nhanh về tổ chức lực lượng và yêu cầu xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, tạo sức mạnh tổng hợp để giành chiến thắng trong cuộc đọ sức quyết liệt với đội quân xâm lược nhà nghề được trang bị vũ khí hiện đại của thực dân Pháp, viết nên trang sử oanh liệt trong lịch sử dân tộc Việt Nam.
Đến thời điểm năm 1954, sau Chiến thắng Điện Biên Phủ, cùng với sự phát triển của Quân đội, thời kì này cơ quan Tổng cục Chính trị có sự phát triển về tổ chức, biên chế, nhiệm vụ và sự thay đổi về cán bộ chủ trì. Ngày 03/3/1961, đồng chí Song Hào, Phó Chủ nhiệm Tổng cục được bổ nhiệm giữ chức Chủ nhiệm Tổng cục. Về biên chế, từ 6 cục và cơ quan trực thuộc Tổng cục đã phát triển thành Văn phòng Tổng cục, các cục: Tuyên huấn, Tổ chức, Cán bộ, Bảo vệ, Quân pháp, Dân vận và Báo Quân đội nhân dân, Tạp chí Quân đội nhân dân…
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết trò chuyện với chiến sĩ mới tại Trung đoàn 174, Sư đoàn 316, Quân khu 2. Ảnh: Việt Trung
VNQĐ: Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng nói, có Quân đội là có ngay sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội. Điều đó như một nguyên tắc cơ bản trong xây dựng lực lượng vũ trang của Đảng. Trong lịch sử đã có giai đoạn chúng ta có những điều chỉnh về hệ thống, nhưng rồi kịp thời nắn chỉnh lại để giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội… trong đó phải kể đến những kiến nghị cụ thể của Tổng cục Chính trị với Đảng uỷ Quân sự Trung ương (nay là Quân uỷ Trung ương) và Bộ Chính trị…
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Ngày 29/5/1979, Thường vụ Đảng uỷ Quân sự Trung ương ra Nghị quyết số 172/NQ-QU về tổ chức thực hiện chế độ thủ trưởng trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Sau hai năm thực hiện thí điểm để rút kinh nghiệm, ngày 15/12/1982, Bộ Chính trị khoá V ra Nghị quyết số 07-NQ/TW “Về việc đổi mới, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội nhân dân Việt Nam, sự nghiệp quốc phòng và thực hiện chế độ một người chỉ huy trong quân đội”. Theo đó, không tổ chức hệ thống cấp uỷ đảng từ cấp trên trực tiếp cơ sở đến Đảng uỷ Quân sự Trung ương, thành lập Hội đồng quân sự ở Bộ Quốc phòng, các tổng cục, các quân khu, quân đoàn, quân binh chủng. Cơ quan chính trị các cấp trong Quân đội nhân dân Việt Nam là cơ quan lãnh đạo về Đảng, đảm nhiệm công tác đảng, công tác chính trị trong quân đội.
Sau gần 3 năm triển khai thực hiện, Nghị quyết số 07 đã bộc lộ hạn chế, không còn phù hợp với tình hình chính trị tư tưởng và tổ chức của quân đội, yêu cầu nhiệm vụ cách mạng. Trước tình hình đó, Tổng cục Chính trị đã tập trung chỉ đạo toàn quân đẩy mạnh hoạt động công tác đảng, công tác chính trị, hạn chế tác động ảnh hưởng tiêu cực về chất lượng chính trị và sức mạnh chiến đấu của quân đội; đồng thời báo cáo rõ, tham mưu, đề xuất với Đảng uỷ Quân sự Trung ương và Bộ Chính trị biện pháp xử lý thực trạng trên. Tháng 7/1985, Bộ Chính trị khoá V ban hành Nghị quyết số 27 về việc “Tiếp tục kiện toàn cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội nhân dân Việt Nam và sự nghiệp quốc phòng”, khôi phục lại một số vấn đề cơ bản có tính nguyên tắc trong xây dựng quân đội về chính trị, trong đó tập trung khôi phục hệ thống tổ chức đảng từ Đảng uỷ Quân sự Trung ương xuống chi bộ đại đội và tương đương mà Đảng ta đã dày công xây dựng, phát triển trong nửa thế kỷ lãnh đạo quân đội; khẳng định công tác đảng, công tác chính trị trong quân đội là một bộ phận rất quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng nhằm xây dựng các lực lượng vũ trang cách mạng trung thành vô hạn với Tổ quốc, Đảng, Nhà nước và Nhân dân, với lý tưởng cách mạng của Đảng.
Đó là thành công lớn về công tác tham mưu chiến lược của Tổng cục Chính trị và hiệu lực, hiệu quả hoạt động công tác đảng, công tác chính trị của toàn quân trước những thử thách cam go trong bước ngoặt của cách mạng, có thêm những kinh nghiệm phong phú về sự lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động thực tiễn xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam vững mạnh về chính trị.
VNQĐ: Vâng! Chúng ta đã kịp thời điều chỉnh hoạt động công tác đảng, công tác chính trị cho phù hợp, qua đó khẳng định nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội vừa là điểm căn cốt, vừa là tình cảm và trách nhiệm của mỗi người lính đối với Đảng, Nhà nước, đối với Nhân dân và Tổ quốc…
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Quân đội ta là Quân đội nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo “tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt” của Đảng; do vậy, Quân đội phải tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân, gắn bó máu thịt với nhân dân. Thực tiễn cách mạng Việt Nam đã chứng minh, từ ngày thành lập đến nay, Quân đội ta luôn “Trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.
Cội nguồn sức mạnh, sự trưởng thành, chiến đấu và chiến thắng vẻ vang của Quân đội ta bắt nguồn từ sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, từ bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc sâu sắc của Quân đội ta. Thực tiễn 80 năm qua đã chứng minh sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định mọi chiến thắng của Quân đội ta. Vì vậy, bất luận trong điều kiện, hoàn cảnh nào cũng phải kiên định nguyên tắc Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội nhân dân Việt Nam.
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đề cao tư tưởng “người trước súng sau”, Người dạy rằng “Quân sự mà không có chính trị như cây không có gốc, vô dụng lại có hại”. Vì thế, xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của toàn quân, bảo đảm trong bất kỳ điều kiện, hoàn cảnh nào, Quân đội ta cũng luôn luôn là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân là nhiệm vụ cao cả của Quân uỷ Trung ương, Bộ Quốc phòng, của Tổng cục Chính trị, của các cơ quan, đơn vị và của mỗi cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân, nhất là đội ngũ chính uỷ, chính trị viên và cán bộ chính trị các cấp.
VNQĐ: Thưa đồng chí Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, “Bộ đội Cụ Hồ” đã trở thành một danh hiệu cao quý mà Nhân dân khen tặng dành cho những người lính Quân đội nhân dân Việt Nam. Danh hiệu ấy đã đồng hành cùng người lính suốt những chặng đường phát triển. Trong dịp kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, đồng thời là 80 năm Ngày truyền thống Tổng cục Chính trị, đồng chí có thể nói rõ hơn sự cảm nhận sâu sắc của đồng chí về những giá trị cao quý của danh hiệu “Bộ đội Cụ Hồ”?
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Hình tượng “Bộ đội Cụ Hồ” đã trở thành một giá trị văn hoá cao đẹp trong lòng nhân dân Việt Nam, là đề tài, nguồn cảm hứng mạnh mẽ trong sáng tác văn học, nghệ thuật cách mạng. Trong hồi kí của mình, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã giải thích về xuất xứ hình tượng “Bộ đội Cụ Hồ” như sau: “Tôi nhớ rằng từ trong khu giải phóng Việt Bắc, đồng bào các dân tộc đã trìu mến gọi các đơn vị vũ trang ta là “Bộ đội Ông Ké” hay “Bộ đội Ông Cụ” một cách thân thương, chân thành như tấm lòng của đồng bào đối với lãnh tụ của mình mà nhiều người lúc đó chưa biết tên Bác. Có lẽ, về sau, khi biết tên Người, đó là Bác Hồ, là Chủ tịch Hồ Chí Minh của nước Việt Nam mới, mọi người đã gọi “Bộ đội Ông Ké” là “Bộ đội Cụ Hồ”. Và cũng từ chiến khu Việt Bắc, tên gọi yêu dấu ấy đã xuất hiện từ thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp”.
Trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành, Quân đội ta đã lớn mạnh không ngừng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Hình tượng “Bộ đội Cụ Hồ” tuy có vận động linh hoạt các giá trị định hình cho phù hợp, nhưng những giá trị cốt lõi thì vẫn còn mãi. Để giữ vững và tô thắm danh hiệu cao quý này, những năm qua chúng ta đã có nhiều đề án, chương trình, phong trào thi đua trong toàn quân nhằm tiếp tục bồi đắp những giá trị cốt lõi của hình tượng “Bộ đội Cụ Hồ”. Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới trong toàn quân gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 Khoá XI, XII và Kết luận số 21-KL/TW của Hội nghị Trung ương 4 khoá XIII về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị; về đẩy mạnh “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” là những hoạt động trực tiếp và thiết thực.
Người lính trong nhiệm vụ đấu tranh giải phóng dân tộc, trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc qua thực tiễn thì đã rõ, còn người lính trong lòng nhân dân, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, luôn đồng hành cùng nhân dân trong hoạn nạn, khó khăn là những điều thể hiện rất sinh động, không khó để hình dung ở đời sống hôm nay. Trong đại dịch Covid-19, hàng vạn cán bộ, chiến sĩ toàn quân đã xung phong lên tuyến đầu, vào nơi tâm dịch chung tay cùng chính quyền địa phương và các chiến sĩ áo trắng chống dịch. Các chiến sĩ biên phòng căng mình trên đường biên giới ngăn dịch xâm nhập; ở nội địa, khi giãn cách xã hội, hình ảnh khiến nhiều người cảm động là các chiến sĩ tại Thành phố Hồ Chí Minh đã đi từng ngõ, gõ từng nhà, cung cấp nhu yếu phẩm phục vụ đồng bào vùng giãn cách xã hội; tại các khu cách ly tập trung cũng là do bộ đội nhường doanh trại cho nhân dân, tổ chức quản lý duy trì hoạt động. Các bệnh viện quân đội, những người thầy thuốc mặc áo lính đã tận tình cứu chữa, chăm lo cho người bệnh nhiễm Covid, các chiến sĩ Quân khu 7 không quản ngại hy sinh, vất vả bằng trách nhiệm của người lính Cụ Hồ đã tổ chức lo hậu sự chu đáo cho những người bị chết vì Covid… Hay như gần nhất, trong cơn bão số 3 (bão Yagi) vừa qua, hàng vạn cán bộ, chiến sĩ của Quân đội nhân dân Việt Nam đã có mặt ở khắp nơi, trên tuyến đầu trong việc khắc phục hậu quả thiên tai, đắp đê ngăn ngập lụt, sơ tán người và tài sản, bảo vệ tính mạng, sự an toàn cho nhân dân… Có dịp đi kiểm tra, thị sát tình hình ở một số địa phương, tôi cảm nhận sâu sắc tình cảm, sự trân trọng yêu quý mà nhân dân dành cho những người lính. Đó thực sự là tài sản tinh thần vô cùng quý giá, đồng thời thể hiện sức mạnh văn hoá của Quân đội ta, ít có quân đội nào trên thế giới có được.
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết kiểm tra, thăm hỏi nhân dân vùng sạt lở sau cơn bão số 3 tại Hà Giang, năm 2024. Ảnh: Thế Dũng
VNQĐ: Trong suốt những chặng đường phát triển, đội ngũ văn nghệ sĩ, báo chí thuộc các cơ quan của Tổng cục Chính trị đã luôn hoàn thành xuất sắc vai trò, có những đóng góp xứng đáng vào việc hoàn thành trọng trách của đội ngũ những người làm công tác đảng, công tác chính trị. Đồng chí Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị có thể cho một vài nhìn nhận về đội ngũ này với nhiệm vụ của Quân đội hiện nay?
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Tổng cục Chính trị luôn bám sát các chiến trường và hoạt động của bộ đội, chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị triển khai các mặt công tác, kịp thời đúc rút những bài học kinh nghiệm mang tính khai phá mở đường, có ý nghĩa thực tiễn to lớn, đặt nền móng cho sự hình thành lý luận về công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Nhiều cán bộ, phái viên, phóng viên, biên tập viên báo chí, văn nghệ sĩ… thuộc cơ quan Tổng cục Chính trị đã có mặt trên các nẻo đường chiến dịch, trong các trận chiến đấu, sát cánh cùng bộ đội giết giặc lập công, đồng thời, từ thực tiễn chiến đấu, công tác của bộ đội đã đúc rút kinh nghiệm công tác đảng, công tác chính trị để chỉ đạo trong toàn quân; các phóng viên báo chí, văn nghệ sĩ cũng lấy đó làm nguồn cảm hứng sáng tác các tác phẩm, phản ánh cuộc kháng chiến oanh liệt của quân và dân ta, làm phong phú đời sống văn hoá tinh thần của bộ đội và nhân dân, đó là điều rất đáng trân trọng.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hàng ngàn lượt cán bộ, phái viên, phóng viên, văn nghệ sĩ của Tổng cục và cơ quan chính trị, cán bộ chính trị các cấp đã có mặt trên các chiến trường, kịp thời phản ánh, tuyên truyền, động viên bộ đội ngay tại trận địa, tại các đơn vị chiến đấu với nhiều tác phẩm sâu sắc, độc đáo, đầy tính nhân văn, có giá trị cao cả về tư tưởng và nghệ thuật, sống mãi với thời gian. Nhiều đồng chí đã anh dũng hy sinh trong khi làm nhiệm vụ, để lại lòng tiếc thương vô hạn đối với cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân.
Thực tiễn lịch sử đã khẳng định đội ngũ văn nghệ sĩ, báo chí cách mạng đã trực tiếp tham gia chiến đấu, đối mặt với quân thù ở những nơi ác liệt nhất, ở những thời điểm cam go nhất của cuộc kháng chiến đã góp phần xây dựng nhân tố chính trị tinh thần, tạo nên sức mạnh để chiến thắng kẻ thù, khẳng định vẻ đẹp cao quý “Bộ đội Cụ Hồ” của đội quân cách mạng, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu.
Đất nước hoà bình, nhiều văn nghệ sĩ của Quân đội, là người của Tổng cục Chính trị đã trở thành những tác giả lớn, có cống hiến xứng đáng và là nòng cốt của nền văn học nghệ thuật nước nhà. Nhiều người đã được tặng các giải thưởng cao quý về văn học nghệ thuật như Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước, nhiều người được đặt tên phố, tên đường, tên trường học với niềm yêu mến tự hào của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân. Đội ngũ văn nghệ sĩ, báo chí của Tổng cục Chính trị đã thực sự là một “binh chủng đặc biệt”, đóng góp to lớn vào công cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bên cạnh đó còn là lực lượng nòng cốt trong việc xây dựng và lan toả hình tượng “Bộ đội Cụ Hồ”, là chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng văn hoá của Đảng trong Quân đội, đã khẳng định vai trò của “Đội quân chiến đấu - Đội quân công tác - Đội quân lao động sản xuất” từ khi thành lập của Quân đội ta, làm sáng đẹp hơn phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong tình hình mới.
VNQĐ: Xã hội ngày càng phát triển, biến đổi không ngừng, phát sinh những vấn đề chưa có tiền lệ, đòi hỏi nhiệm vụ xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc cũng cần phải có những nhận thức mới. Nhìn ở góc độ người lính, có lẽ chúng ta cũng cần xác lập những tiêu chí của người chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam hôm nay cũng như xây dựng những tiêu chuẩn mới, xác định những giá trị mới của “Bộ đội Cụ Hồ” cho phù hợp. Đồng chí Chủ nhiệm nghĩ thế nào về điều này?
Thượng tướng Trịnh Văn Quyết: Bối cảnh tình hình thế giới và khu vực hiện nay có nhiều diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường. Như cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội nhiệm kỳ 2020 - 2025, mặc dù hoà bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, nhưng chúng ta cũng đang gặp không ít trở ngại, khó khăn, do sự cạnh tranh, xung đột giữa các quốc gia, khu vực diễn ra gay gắt; các thách thức an ninh phi truyền thống ngày càng nghiêm trọng hơn. Nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, nhất là bảo vệ chủ quyền biển, đảo, vùng trời đứng trước nhiều khó khăn, phức tạp; bên cạnh đó, sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, phản động đối với Đảng, Nhà nước, chế độ và Quân đội ta cũng ngày càng tinh vi hơn, nham hiểm hơn, trực diện hơn, đòi hỏi cả hệ thống chính trị, trong đó có Quân đội cũng phải phản ứng linh hoạt và kịp thời hơn, xây dựng hệ thống các giải pháp cho những vấn đề cơ bản, đặc biệt là những vấn đề mới.
Báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã xác định các phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, trong đó có mục tiêu là phấn đấu từ năm 2030 xây dựng Quân đội hiện đại, cán bộ đảng viên có bản lĩnh chính trị kiên định vững vàng, nắm vững chức trách nhiệm vụ, tinh thông nghiệp vụ, đạo đức cách mạng trong sáng, giữ vững, phát huy bản chất cách mạng, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”... Cụ thể hoá Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, ngày 28/12/2021 Quân uỷ Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 847-NQ/TW trong đó xác định 5 đặc trưng cơ bản của phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, 6 nhóm nhiệm vụ giải pháp tập trung lãnh đạo, chỉ đạo để phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới.
Quân đội ta có truyền thống vô cùng vẻ vang, cả trong chiến đấu lẫn trong công tác và lao động sản xuất, được nhân dân ghi nhận, khen tặng danh hiệu “Bộ đội Cụ Hồ”. Đây là điều vô cùng quý giá, rất đáng tự hào. Quân đội là lực lượng có tổ chức hết sức chặt chẽ, có kỷ luật, kỷ cương tự giác, nghiêm minh. Đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng bộ Quân đội nói chung, của Tổng cục Chính trị nói riêng được đào tạo bài bản; giáo dục, rèn luyện thường xuyên; có bản lĩnh vững vàng, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân, có tính đảng, tính nhân dân, tính dân tộc, tính chiến đấu rất cao và có uy tín lớn… Đó thực sự vừa là những giá trị cốt lõi, có tính chất nền tảng, vừa là những lợi thế, là động lực rất căn bản để Đảng bộ Quân đội và toàn quân thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao. Trách nhiệm của chúng ta trong đó có các văn nghệ sĩ, trí thức là phải tiếp tục củng cố, giữ gìn và phát huy ngày càng tốt hơn nữa những giá trị cao quý đã được xác lập, tôn vinh, để Quân đội ngày càng phát triển mạnh hơn, uy tín cao hơn và phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” ngày càng toả sáng hơn.
VNQĐ: Trân trọng cảm ơn những chia sẻ của đồng chí Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị!
VNQĐ
VNQD