Giữa mênh mông biển trời phía Nam Tổ quốc, có một lực lượng đặc biệt vẫn ngày đêm lặng lẽ làm nhiệm vụ, không phải trên đất liền, cũng không hẳn trên tàu, mà là ở giữa sóng gió đại dương, nơi những nhà giàn DK1 sừng sững đứng giữa biển khơi. Đó là những người lính Tiểu đoàn DK1, thuộc Vùng 2 Hải quân, một lực lượng đã trải qua 36 năm bền bỉ bám trụ, bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng.
Duy trì công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu cao trên các nhà giàn DK1.
Tiểu đoàn DK1 được thành lập vào ngày 5/7/1989, giữa lúc tình hình biển đảo phía Nam còn nhiều phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ tranh chấp. Nhà giàn là một loại công trình đặc biệt đặt trên các bãi cạn giữa biển khơi không chỉ là biểu tượng chủ quyền, mà còn là một dạng tiền tiêu, chốt giữ những điểm chiến lược trên thềm lục địa phía Nam.
Ngay từ những ngày đầu, Tiểu đoàn đã đảm nhiệm một nhiệm vụ chưa từng có tiền lệ: duy trì sự hiện diện liên tục và lâu dài của lực lượng quân đội trên các bãi cạn giữa biển. Không có đất liền, không có bóng cây, mọi sinh hoạt từ nấu ăn, nghỉ ngơi, canh gác đến cấp cứu, cứu hộ đều diễn ra trên những nhà giàn giữa đại dương.
Biển cả không hiền hòa. Những người lính DK1 đã từng đối mặt với những cơn bão dữ dội, với sóng biển cao đến 15m, từng làm đổ sập ngôi nhà chung này, cuốn trôi cả con người và thiết bị vào lòng biển. Trong suốt hơn ba thập kỉ, đã có 5 nhà giàn bị sóng đánh sập, 9 chiến sĩ hi sinh tại chỗ, và 2 người khác trên tàu tiếp tế cũng mãi mãi nằm lại giữa đại dương. Họ đều là những người lính trẻ, rời đất liền khi tuổi đời còn đôi mươi.
Hệ thống Nhà giàn DK hiên ngang chống chọi với những cơn bão lớn của đại dương.
Tuy nhiên, sau mỗi mất mát, các nhà giàn lại được dựng lên, kiên cố hơn, vững chắc hơn. Từ ba nhà giàn ban đầu, đến nay Tiểu đoàn DK1 đã quản lí 15 nhà giàn chính và nhiều công trình phụ trợ, phủ khắp các bãi cạn như Tư Chính, Phúc Tần, Quế Đường, Huyền Trân… tất cả đều nằm ở nơi thời tiết khắc nghiệt bậc nhất trong vùng biển Việt Nam.
Nhưng điều khiến Tiểu đoàn DK1 luôn vững vàng chính là tinh thần: “Còn người, còn nhà giàn”, một lời thề được lặp lại, không chỉ trong các cuộc họp quân sự mà ngay trong tim mỗi chiến sĩ.
Thiếu tá Lê Văn Sỹ, Chỉ huy trưởng Nhà giàn DK1/9, trong một phát biểu tại Đại hội Đảng bộ Vùng 2, từng khẳng định: “Trong bất luận điều kiện hoàn cảnh nào, cũng tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân, sẵn sàng chiến đấu hi sinh bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biển được phân công; làm điểm tựa vững chắc cho ngư dân vươn khơi, bám biển và làm sáng đẹp thêm hình ảnh 'Bộ đội Cụ Hồ, Người chiến sĩ Hải quân' trong thời kỳ mới”.
Giữa trùng khơi, cán bộ, chiến sĩ tiểu đoàn DK1 luôn là điểm tựa giúp ngư dân.
Ngoài nhiệm vụ quân sự, Tiểu đoàn DK1 còn là điểm tựa tinh thần cho ngư dân. Trong những chuyến vươn khơi dài ngày, ngư dân biết rằng giữa đại dương rộng lớn vẫn có nơi để xin nước ngọt, nhờ cấp cứu, sửa tàu hay đơn giản là một nắm gạo để chống đói khi gặp hoạn nạn. Những người lính nhà giàn sẵn sàng chia sẻ từng can nước, từng hộp lương khô, từng viên thuốc…
Chỉ trong vòng 6 tháng đầu năm 2025, các nhà giàn đã hỗ trợ 8 lượt tàu cá, cấp cứu và điều trị hàng chục ngư dân, tiếp tế nước, nhiên liệu và thực phẩm cho hàng trăm lượt tàu. Đó không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là tình người giữa biển cả, thứ tình cảm khiến khoảng cách giữa quân và dân gần nhau hơn bao giờ hết.
Tăng gia, đảm bảo rau xanh cho bộ đội trên hệ thống các nhà giàn DK.
Suốt 36 năm, Tiểu đoàn DK1 không chỉ là một đơn vị quân sự, mà còn là nơi chứng kiến sự trưởng thành của nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ. Họ đến từ khắp mọi miền đất nước, mang theo tình yêu biển đảo, và để lại một phần thanh xuân nơi đầu sóng. Có người từng đón giao thừa giữa trùng khơi; có người làm lễ cưới… qua bộ đàm; và có người từ đó mà không bao giờ trở lại đất liền.
Thế nhưng, tinh thần “còn người, còn nhà giàn” vẫn luôn sống động. Nó trở thành phương châm sống, là ngọn lửa giúp cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn DK1, BTL Vùng 2 Hải quân thêm vững vàng trong gió bão, thêm can đảm để đối diện với những thời khắc sinh tử.
Trung tá Nguyễn Trung Đức, Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Tiểu đoàn DK1, chia sẻ: “Trong giai đoạn phát triển mới, cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn DK1 quyết tâm xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện ‘Mẫu mực, tiêu biểu’; các nhà giàn ‘chính quy, mẫu mực’, tiếp bước truyền thống anh hùng, xứng đáng là pháo đài thép bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc”.
Với những đóng góp đặc biệt, năm 2005, Tiểu đoàn DK1 được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Bên cạnh đó là nhiều huân chương cao quý như Huân chương Chiến công, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc… Những phần thưởng ấy không chỉ ghi nhận công lao, mà còn là lời nhắc nhở về một hành trình chưa từng dễ dàng.
Hiện nay, trước những diễn biến mới trên biển Đông và yêu cầu ngày càng cao trong nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, Tiểu đoàn DK1 tiếp tục được đầu tư xây dựng theo hướng chính quy, hiện đại. Từ công tác huấn luyện, tổ chức lực lượng đến trang thiết bị, Tiểu đoàn luôn chú trọng đổi mới để thích ứng với thách thức mới, không ngừng nâng cao năng lực sẵn sàng chiến đấu và phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trên biển.
Trong ánh mặt trời nhuộm đỏ chân trời phía xa, nhà giàn DK luôn hiên ngang, lặng lẽ, kiên cường như chính những con người đang sống và canh giữ nơi ấy. Họ những người lính Hải quân Bộ Tư lệnh Vùng 2 luôn mang trong mình ý chí, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ, giữ bình yên cho vùng trời vùng biển phía Nam của Tổ quốc.
THÀNH QUÂN
VNQD