Mặc đê vỡ, nước dâng, lũ quét, sạt lở, ngập lụt hiểm nguy, đi lại khó khăn, những ngày này, cán bộ, chiến sĩ bộ đội thường trực, dân quân tự vệ các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn Quân khu 5 vẫn ngày đêm có mặt tại các khu vực xung yếu, trũng thấp bị thiệt hại nặng, tích cực sơ tán, chở che, bảo vệ nhân dân và triển khai các phương án cứu hộ, cứu nạn. Xuồng vào chở nặng nước uống, mỳ tôm, nhu yếu phẩm, thuốc men; thuyền ra lại đón thêm hàng chụ người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai; giữa dòng nước xiết, những chiếc ca nô, xuồng máy cứ liên tục vào ra.
Bộ đội Quân khu 5 thu gom rác sau trận mưa lũ tại khu vực Chùa Cầu, Hội An.
Dốc sức cứu đê, hỗ trợ nhân dân
Sau ba ngày ba đêm ngâm mình dưới dòng nước lạnh, đục ngầu, chảy xiết, các cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Tăng thiết giáp 574 (Quân khu 5) đã đóng gần 600 cọc cừ, đổ hàng trăm khối đá, gia cố thành công tuyến đê bao, không cho nước lũ từ sông Ly Ly tràn vào gây ngập úng, thiệt hại cho các hộ dân ở thôn Đồng Tràm (Xuân Phú, Đà Nẵng). Trên chiếc ca nô cứu hộ chở đầy lương thực thực phẩm vào tiếp tế cho các hộ dân đang bị cô lập trên địa bàn xã Quế Phú, Đại tá Phạm Thanh Hiếu, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 574 vừa vuốt nước mưa vừa nói với chúng tôi: “Từ ngày 27/10 đến nay, đơn vị đã cử 6 tổ nuôi quân xuống những khu vực bị thiệt hại nặng phối hợp cùng các lực lượng tổ chức các bếp ăn dã chiến, nấu cơm, kho thịt, xào rau, sau đó đóng hộp chở vào vùng lũ tiếp tế cho bà con. Quân với dân như cá với nước, làm được gì giúp bà con, bộ đội 574 sẽ cố gắng làm thật tốt”.
Ngày 31/10, tại thôn 1 xã Trà Leng (Đà Nẵng), sau gần 8 giờ làm việc khẩn trương, các kíp máy ủi, máy xúc của Lữ đoàn Công binh 270 (Quân khu 5) đã san gạt, di chuyển được hàng trăm mét khối đất đá, cành cây sạt lở, gây chia cắt cục bộ Quốc lộ 40B nối từ trung tâm xã Trà My đi các xã vùng cao phía Tây của thành phố Đà Nẵng, giúp người dân có thể lưu thông thuận lợi, an toàn. Hết điểm này đến điểm khác, những kíp xe đặc chủng liên tục cơ động trên các cung đường quanh co, đèo dốc để san gạt, giải phóng mặt đường.
Phố cổ Hội An những ngày sau trận lũ lịch sử.
Sau hai ngày bị lũ ống, lũ quét, sạt lở đất gây cô lập, chia cắt hoàn toàn với bên ngoài, từ đêm 28/10, nhờ sự hỗ trợ, giúp đỡ kịp thời của bộ đội Lữ đoàn Thông tin 574 (Quân khu 5) và các tổ trinh sát nắm địa bàn Ban Chỉ huy Phòng thủ khu vực 3 - Trà My (Bộ CHQS thành phố Đà Nẵng) hàng trăm hộ dân ở thôn 2, 3, 4, 5 xã Trà Leng đã có thể kết nối điện thoại với cấp ủy, chính quyền, lực lượng chức năng sở tại. Theo thông tin bà con cung cấp, các gia đình vẫn còn đủ lương thực, thực phẩm để sinh hoạt, ăn uống trong những ngày tới, song nhiều trường hợp hợp bị ho cảm và sốt nhẹ không còn thuốc để điều trị. Trước tình hình đó, Đại tá Nguyễn Văn Hòa, Phó tham mưu trưởng Quân khu 5, Trưởng ban chỉ huy tiền phương phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn Quân khu 5 tại Trà My đã chỉ đạo bộ phận quân y “thăm khám online” và ra lệnh cho các tổ UAV cất cánh, vận chuyển, tiếp tế bông băng, thuốc uống vào các khu vực bị chia cắt cho bà con. Hàng chục thùng mỳ tôm, lương khô cũng được bộ đội chuyển đến bà con qua những cánh bay vượt lũ.
Trên đỉnh lũ Hội An, Cửa Đại, Điện Bàn, Hòa Xuân, Hòa Tiến (Đà Nẵng), Sơn Tây Thượng, Ba Vinh, Tây Trà Bồng, Sơn Linh, Đắk Plô (Quảng Ngãi), thực hiện chỉ đạo của Trung tướng Lê Ngọc Hải, Tư lệnh Quân khu 5, mặc trời mưa to, nước lũ dâng cao, bộ đội, dân quân đã vận chuyển được hàng chục tấn lương khô, mỳ gói, bánh mỳ, thuốc men đến tận nơi cấp phát cho bà con. Trên dòng sông Vệ, Trà Khúc, Ly Ly, Thu Bồn, Vu Gia cuồn cuộn, những chiếc ca nô cứu hộ mang dòng chữ LLVT Quân khu 5 cứ liên tục vào ra.
Để đẩy mạnh công tác cứu hộ, cứu nạn, giúp dân, những ngày qua, Quân khu 5 tiếp tục cử nhiều đoàn công tác do đồng chí Tư lệnh, Chính ủy, thủ trưởng Bộ tư lệnh Quân khu trực tiếp chỉ huy hàng quân về nơi đỉnh lũ nắm tình hình, kịp thời chỉ đạo các lực lượng triển khai phương án giúp dân.
Ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương để kịp giúp dân
Sáng sớm ngày 31/10, sau khi lót dạ với bánh mì, bánh bao, các lực lượng của Trường Quân sự Quân khu 5, Tiểu đoàn Trinh sát 32, Tiểu đoàn Đặc công 409 (Bộ Tham mưu Quân khu 5) và Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực 1 - Cẩm Lệ, Trung đoàn 971 (Bộ CHQS thành phố Đà Nẵng) nhanh chóng tỏa về các xã Hòa Tiến, Hòa Vang, Bà Nà, Ngũ Hành Sơn, Điện Bàn Tây… chung tay cùng các thầy cô giáo thu gom bùn đất, tổng dọn vệ sinh, kiểm tra sửa chữa bàn ghế, đồ dùng học tập, sẵn sàng đón các em học sinh quay trở lại trường.
Trên sân Trường THCS Trần Quốc Tuấn (Hòa Vang, Đà Nẵng), tuy nước đã rút nhiều song vẫn còn ngập quá đầu gối. Sau gần 4 giờ làm việc tất bật, khẩn trương, bộ đội đã thu gom được gần 200m3 bùn đất, quét dọn, vệ sinh sạch sẽ toàn bộ các phòng học, phòng sinh hoạt và khu vực nhà ăn, nhà bếp, sân chơi ở dưới tầng một. Trong gian nhà bếp, “Tổ điện không chuyên” do Hạ sĩ Phạm Nguyễn Hưng Thịnh, chiến sĩ Tiểu đoàn 1 (Trung đoàn 971) phụ trách cũng đang tất bật lau chùi, bảo quản, kiểm tra tình trạng kỹ thuật của những chiếc quạt cây, quạt treo tường, do các thầy cô giáo vừa đưa đến.
Sau trận lũ lịch sử, khuôn viên Trung tâm y tế khu vực Duy Xuyên (Đà Nẵng) bùn non, rác thải chất đầy. Đến hỗ trợ Trung tâm khắc phục hậu quả thiên tai, sau khi khảo sát, tính toán, chỉ huy Trung đoàn 143 (Sư đoàn 315, Quân khu 5) quyết định chia nhỏ lực lượng thành các tổ, mỗi tổ 3 người đảm nhiệm việc dọn dẹp một phòng, làm từ trên cao xuống thấp, sau đó mới tập trung quân số tổng dọn vệ sinh ở các khu vực xung quanh. Với tinh thần làm việc khẩn trương nghiêm túc, đến khi chiều muộn mọi việc đã cơ bản hoàn thành. Bịn rịn chia tay các cán bộ, chiến sĩ, bác sĩ chuyên khoa 2 Trần Đỗ Nhân, Giám đốc Trung tâm y tế xúc động: “Giữa lúc nước sôi lửa bỏng, công việc bộn bề, có bộ đội đến giúp chúng tôi rất yên tâm”.
Từ Quảng Trị vào hỗ trợ đồng bào Đà Nẵng chống lũ, cứu người, những ngày qua, cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 33 (Lữ đoàn Đặc công 198, Binh chủng Đặc công) cũng thường xuyên bám trụ tại các điểm nóng ở Điện Bàn Bắc, Điện Bàn Tây, trực tiếp cứu hộ, sơ tán được hàng trăm người dân ra khỏi dòng lũ dữ. Thùng xe tải chở quân là “đại bản doanh” của những người lính mình đồng da sắt vốn đã quá quen với vất vả, gian lao. Bão tan, nước rút, các anh lại tất bật chung tay giúp đỡ nhân dân.
Tinh thần làm việc hăng say của các chiến sĩ Sư đoàn 315.
Xung kích diệt “giặc bùn, giặc rác”
Chưa khi nào Phố cổ Hội An (Đà Nẵng) tan hoang như vậy. Trên các tuyến phố trung tâm bùn đất, cành cây, rác thải, vật dụng sinh hoạt hỏng, xác gia súc, gia cầm chất cao như núi, chắn cả lối đi. Trong khuôn viên Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Trần Quốc Toản, Trường mẫu giáo Cẩm Kim, Trạm y tế Cẩm Phô, Cẩm Nam, Cẩm Kim và các tổ dân phố ở khu vực trũng thấp, bùn non, rác thải ngập đến nửa thân người. Thế nhưng nhờ sự hỗ trợ, giúp đỡ của gần 1.000 cán bộ, chiến sĩ bộ đội, công an, dân quân, chiều tối cùng ngày, cuộc sống của người dân nơi đây đã dần trở lại bình thường.
Với khẩu hiệu “Giúp dân là mệnh lệnh từ trái tim người chiến sĩ”, ngày 1/11, các cán bộ, học viên, chiến sĩ Trường Quân sự Quân khu 5, Ban Chỉ huy bộ đội Biên phòng, Ban chỉ huy PTKV 5 - Điện Bàn, Lữ đoàn 172 (Bộ tư lệnh Vùng 3 Hải quân) đã nạo vét, thu gom được hàng nghìn mét khối bùn non, rác thải trên các tuyến phố Hùng Vương, Nguyễn Du, Cao Hồng Lãnh, Nguyễn Thị Minh Khai và những đường ngang, ngõ dọc ở hai bên bờ sông Hoài, từng bước làm sạch Hội An.
Đại tá Trương Thanh Quảng, Phó chính ủy Trường Quân sự Quân khu 5 cho biết: “Hôm nay, ngoài lực lượng chủ công tham gia tổng dọn vệ sinh trên các trục đường, trường học, đơn vị còn cắt cử gần 100 cán bộ, chiến sĩ khác đến hỗ trợ, giúp đỡ các gia đình thương binh, thân nhân liệt sĩ, người tàn tật, già yếu bị ảnh hưởng bởi thiên tai mưa lũ. Các chiến sĩ quân y, thợ điện, thợ máy ở các tiểu đoàn, cơ quan cũng được nhà trường huy động đến Hội An giúp các hộ dân kiểm tra, sửa chữa hệ thống điện nước sau nhiều ngày bị nước lũ nhấn chìm”.
Phát huy “4 tại chỗ”, trong trận lũ lịch sử vừa qua, với lực lượng, phương tiện hiện có, Ban CHQS, Hội Cựu chiến binh phường Hội An và Hội An Tây đã hỗ trợ, sơ tán được gần 3.000 lượt người dân, du khách ở các khu vực trũng thấp, ngập sâu đến khu vực an toàn. Có hai trường hợp tuổi cao sức yếu, qua đời trong đợt lũ cũng được các anh hỗ trợ thuyền, ghe chở đến nhà tang lễ. Là những người thông thạo địa bàn, có kinh nghiệm sông nước, các anh cũng thường xuyên tham gia dẫn đường, hỗ trợ cho các đoàn thiện nguyện vào phát cơm, phát gạo cho người dân vùng lũ. Tuy trụ sở cơ quan, phòng làm việc vẫn đang ngập trong bùn đất nhưng với phương châm “lo cho dân trước rồi mới đến mình”, hai ngày qua, các đơn vị vẫn huy động tối đa lực lượng xuống cơ sở giúp đỡ bà con diệt “giặc bùn, giặc rác”, làm sạch phố phường.
Tình quân dân nơi cơn lũ đi qua.
Luôn trọn tình, vẹn nghĩa
Sau trận “Đại hồng thủy” kéo dài suốt nhiều ngày, trên địa bàn thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Ngãi có hàng chục nghĩa trang, trong đó có cả những nghĩa trang liệt sĩ, với hàng nghìn phần mộ bị bùn đất, cành cây vùi lấp. Với nghĩa cử tri ân cao đẹp, những ngày này, ngoài việc huy động lực lượng xuống giúp dân, các cơ quan, đơn vị cũng ưu tiên điều động lực lượng đến các nghĩa trang tổng dọn vệ sinh và tu sửa lại những phần mộ bị hư hỏng do lũ dữ.
Chiều 1/11, trong tiết trời lúc nắng lúc mưa, tại Nghĩa trang liệt sĩ xã Duy Nghĩa (Đà Nẵng), dưới sự chỉ huy của Đại úy Võ Thành Ly, Đại đội trưởng Đại đội 7 (Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 143, Sư đoàn 315, Quân khu 5), những người lính trẻ vẫn lặng lẽ vệ sinh, lau chùi, làm sạch từng phần mộ. Thắp nén hương thơm tưởng nhớ anh linh các anh hùng liệt sĩ, Đại úy Võ Thành Ly xúc động: “Với lòng thành kính, biết ơn đặc biệt dành cho thế hệ cha anh đi trước, mỗi phần mộ đều được chúng tôi dội rửa, lau chùi cẩn thận bằng nước sạch, khăn thơm. Theo lãnh đạo, chính quyền địa phương thông báo, trong nghĩa trang nhân dân cách đây khoảng 2 cây số cũng có hàng trăm ngôi mộ bị bùn đất vùi lấp, nghĩa tử là nghĩa tận, trong sáng mai đơn vị sẽ đưa lực lượng xuống hỗ trợ bà con”.
Chiều muộn, dưới chân cầu Hội An Tây, những chiếc ca nô cứu hộ cứu nạn của Lữ đoàn 172 (Bộ tư lệnh Vùng 3 Hải quân) vẫn liên tục quần thảo, mở rộng phạm vi tìm kiếm một người đàn ông 56 tuổi, người địa phương, bị lật thuyền, mất tích từ 3 ngày trước. Theo Thượng tá Đào Hữu Ninh, Phó chủ nhiệm Hậu cần - Kĩ thuật Lữ đoàn 172, Hội An Tây nằm gần cửa biển, nên mấy ngày nay nước từ thượng nguồn sông Thu Bồn đổ về rất lớn, song chứng kiến nỗi đau mất mát thân nhân, gia đình nạn nhân, bộ đội vẫn tranh thủ ngày đêm, khi thời tiết thuận lợi để tìm kiếm.
Thay mặt cấp ủy, chính quyền, nhân dân Hội An đến thăm hỏi, động viên bộ đội, đồng chí Trần Thị Cẩm Nhung, Phó bí thư Thường trực Đảng ủy phường Hội An, cho biết: “Theo thống kê sơ bộ của lực lượng chức năng, lúc cao điểm, Hội An có khoảng 5.000 căn nhà và hàng trăm cơ quan, công sở, trường học bị ngập sâu. Sau khi nước rút, chính quyền địa phương đã huy động tối đa lực lượng tổng dọn vệ sinh, thu gom bùn đất, song nếu không có sự hỗ trợ, giúp đỡ của các chiến sĩ bộ đội, dân quân, có lẽ phải nhiều ngày nữa cuộc sống của người dân mới có thể trở lại bình thường.
Chúng tôi vẫn nhớ cách đây tròn 4 năm, khi đại dịch Covid-19 bất ngờ bùng phát, bộ đội Khu 5 và các đơn vị đã không quản hiểm nguy về giúp Hội An phun khử khuẩn làm sạch môi trường. Giờ đây, khi mưa lũ thiên tai, các anh lại tiếp tục kề vai sát cánh hỗ trợ, giúp đỡ địa phương rất nhiệt tình, trách nhiệm. Nhân dân Hội An luôn ghi nhớ, biết ơn sự quan tâm, giúp đỡ đặc biệt của những người lính Cụ Hồ”.
THUẬN AN
VNQD