Tạp chí Văn nghệ Quân đội số 930 + 931 (tháng 12/2019)

Thứ Tư, 27/11/2019 09:19

Nhân kỉ niệm 75 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam và Ngày truyền thống của Tổng cục Chính trị (22/12/1944 - 22/12/2019), Tạp chí VNQĐ đã có cuộc đối thoại với Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, để hiểu rõ hơn về quá trình xây dựng, trưởng thành cũng như các giải pháp phát triển, nâng cao chất lượng, hiệu quả của văn học nghệ thuật trong quân đội, gắn liền với công tác Đảng, công tác chính trị. Bài đối thoại mở đầu Tạp chí tháng 12 có tên gọi: Tổng cục chính trị với công tác nghệ thuật trong quân đội.

Cuộc thi “Lửa mới” đang ở giai đoạn cuối với những "thanh củi" dồn hết lực để khơi tỏa, thổi bừng lên ngọn lửa sáng nhất. Văn xuôi số này rất phong phú trong thể loại và đề tài, đặc sắc về chất lượng, gồm các truyện ngắn dự thi: Bông điên điển hồng của Bảo Thương, Ở thị trấn cửa sông của Hữu Phương, Chị Dỡn của Trương Thị Chung, Người con gái làng Krona của Nguyễn Quang Lộc; tản văn Sét đánh bờ phai của Y Phương; bài trò chuyện tháng 12 của nhà phê bình Hoàng Đăng Khoa với nhà nghiên cứu Nguyễn Văn Lục với tiêu đề Tầm nhìn nào cho di sản đá khắc Việt Nam; bút kí Đi và gặp ở Trường Sa của Lý Hữu Lương; các ghi chép Mặt trận của Thái Chí Thanh và Một thoáng dã quỳ của Đỗ Văn Nhâm.

Truyện ngắn Bông điên điển hồng đã kể lại câu chuyện của nhiều phận người, dù chiến tranh đã lùi vào quá khứ nhưng kí ức về nó vẫn tươi nguyên, đầy ám ảnh, khiến họ phải day dứt, tìm kiếm một điều gì để khỏa lấp những ám ảnh ấy. Truyện đặc sắc bởi không chỉ ở tạo dựng hình ảnh biểu tượng “bông điên điển hồng” đầy thi vị, đẹp đẽ, mà còn tạo được một không khí đậm chất Nam Bộ.

Mượn câu chuyện trùng phùng đầy xúc động của hai người bạn Cận và Phức, truyện ngắn Ở thị trấn cửa sông nói đến câu chuyện lớn hơn, đó là tình cảnh đất nước trong và sau chiến tranh. Gắn bó với nhau từ thuở thơ ấu, cùng lớn lên và thương thầm trộm nhớ cô gái cùng làng, nhưng chiến tranh nổ ra, mỗi người lựa chọn một con đường khác nhau, trở thành hai kẻ ở hai đầu chiến tuyến. Qua chiến tranh loạn lạc, bom đạn ngút trời, đến khi đất nước hòa bình, hai người bạn – hai vị tướng già nhận ra: cái chót cùng đời người không phải hận thù, vinh hoa phú quý mà là tuổi thơ lấp lánh chốn quê nghèo, là mảnh đất quê hương, là tình bạn, tình người mãi bền chặt…

Ngòi bút của Trương Thị Trung trong Chị Dỡn lại hướng đến những thân phận bé mọn, có hoàn cảnh đặc biệt bi thảm, đáng thương. Bằng lối quan sát tinh nhạy, ngòi bút tinh tế, sắc sảo, nhà văn đã khắc họa sinh động hình ảnh của người đàn bà điên từ hình dáng, nét mặt, cử chỉ và hành động; chọn những chi tiết đắt giá để miêu tả đời sống túng quẫn, khốn khổ của chị Dỡn và đàn con, để từ đó làm nổi bật đời sống nội tâm, những dằn vặt đau khổ của nhân vật, thể hiện tình mẫu tử thiêng liêng.

Người con gái làng Krona như một làn gió khác lạ khi xây dựng một câu chuyện hiện thực lồng ghép những yếu tố huyền hoặc, tâm linh. Sự xuất hiện của cô gái bí ẩn, những chi tiết lạ kì, đặc biệt, những rung động lứa đôi…, sẽ lôi cuốn độc giả theo chuyến đi “đáng nhớ” của nhân vật “tôi” đến ngôi làng hư ảo, huyền bí Krona…

Sét đánh bờ phai kể câu chuyện về hủ tục tảo hôn ở quê hương miền núi, qua cá tính và giọng điệu dí dỏm của Y Phương, tản văn trở nên sinh động, duyên dáng lạ thường.

Mục “Truyện ngắn hay tác giả tự chọn” giới thiệu truyện ngắn Sau mưa của nhà văn Vũ Minh Nguyệt.

Phần Thơ số gộp đặc biệt là một mâm cỗ đầy đặn, hấp dẫn đến từ những nhà thơ tiêu biểu như: Thanh Thảo, Nguyễn Minh Khiêm, Lê Thành Nghị, Trần Thế Vinh, Bình Nguyên, Nguyễn Ngọc Hạnh, Phạm Trọng Thanh, Thụy Anh, Miên Di, Trần Tịnh Yên… Bên cạnh những bài thơ dạt dào cảm hứng về đất nước dân tộc, về chiến tranh người lính là những bài thơ mang những cảm hứng thế sự, thế thái nhân tình, tình yêu đôi lứa, tình yêu con người và những rung cảm đặc biệt trước đời sống…

“Thơ Lê Nguyễn Yên Phong không mượt mà trữ tình, không thiết tha âm điệu, mà giàu tính điêu khắc và “ý tại ngôn ngoại”. Thơ là người và người thơ này dường luôn trằn trọc với một thuở yêu thương bị đạn bom vùi lấp, xóa quên để giờ chỉ còn những kí - ức - thơ theo cuộc người ở lại”. Đó là những cảm nhận của nhà thơ Nguyễn Việt Chiến khi chọn và giới thiệu thi tập Sen trắng của Lê Nguyễn Yên Phong trong mục Thơ trong những tập thơ số này.

VNQĐ tháng 12 cũng giới thiệu nhà thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh đến từ Quảng Bình, hiện đang sống và làm việc tại thành phố Hồ Chí Minh. Quan niệm đặc biệt về thơ và những bài viết mới mẻ, đặc sắc của anh hứa hẹn sẽ đem đến những niềm vui, thú vị cho người đọc.

Văn học nước ngoài giới thiệu truyện ngắn Thời đại khô khan trích từ tuyển tập Kẹo bòn bon và cơn ác mộng của Hoshi Shinichi – một nhà văn khoa học viễn tưởng nổi tiếng Nhật Bản, do dịch giả Hoàng Long chuyển ngữ từ nguyên tác tiếng Nhật.

Phần Bình luận văn nghệ là những bài viết, nghiên cứu và phê bình công phu, lôi cuốn của các tác giả: Việt Nữ, Nguyễn Khánh Hà, Nguyễn Văn Hùng, Trần Thị Minh Tâm, An Nhiên và Nguyễn Hùng Sơn. Bài viết về chiến khu cách mạng Việt Bắc, nơi các văn nghệ sĩ thời kì kháng chiến cứu quốc đã cùng với Bác, Trung ương Đảng và Quân đội có những năm tháng không thể nào quên. Văn xuôi phi hư cấu viết về chiến tranh được phác họa như thế nào? Ngôn ngữ thơ Việt đương đại được nhận diện, đánh giá ra sao, qua những tiêu chí nào? Văn học 9x có những nỗ lực tự thân và xác lập căn cước trên bản đồ văn chương Việt ra sao, cùng nhiều bài giới thiệu lí thú khác sẽ có ở số này.

Tạp chí VNQĐ số 930 + 931 dày 200 trang dự kiến phát hành đầu tháng 12/2019. Thân mời các bạn đón đọc!

Văn

VNQĐ

Tổng cục Chính trị với công tác văn học nghệ thuật trong quân đội

Thái Chí Thanh

Mặt trận

Bảo Thương

Bông điên điển hồng

Hữu Phương

Ở thị trấn cửa sông

Y Phương

Sét đánh bờ phai

Trương Thị Chung

Chị Dỡn

Vũ Minh Nguyệt

Sau mưa

Hoàng Đăng Khoa

Nhà nghiên cứu Nguyễn Văn Lục: Tầm nhìn nào cho di sản đá khắc Việt Nam?

Lý Hữu Lương

Đi và gặp ở Trường Sa…

Trần Quang Lộc

Người con gái làng Krona

Đỗ Văn Nhâm

Một thoáng dã quỳ

 

Thơ

Thanh Thảo

Dưới khoảng trời không tên; Nguồn sáng trắng; Những bà mẹ Khơ-me

Nguyễn Minh Khiêm

Múa hoa sen ở rừng biên giới; Trăng Thành Cổ

Hà Ngọc

Đồng đội; Có thể một ngày tôi sẽ đốt tôi

VNQĐ giới thiệu thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh

Ban mai thản nhiên; Ánh trăng bị chém; Mèo

Bình Nguyên

Những hòn than; Ông già về bến cũ; Hoa đào màu phù sa Hà Nội

Hữu Việt

Mười bảy tầng cao…; Về nhà muộn

Nam Thiên Phú

Con gái

Nguyễn Ngọc Hạnh

Về quê; Nương thân

Bùi Kim Anh

Cho mình; Mưa đấy

Đỗ Thành Đồng

Phải chăng

Trần Hùng

Trên cánh đồng; Buông; Nhớ hoa

Nguyễn Việt Chiến

Kí ức thơ theo cuộc người ở lại (Đọc Sen trắng của Lê Nguyễn Yên Phong)

Trần Thế Vinh

Anh về nước sáng mai

Vũ Tuấn Anh

Chuyện một người cựu binh

Nguyễn Trọng Luân

Những cựu chiến binh làng

Nguyễn Minh Đức

Mùa hành quân

Phạm Trọng Thanh

Lăm-vông trên sóng; Người hát tình ca; Hạt mưa con gái

Lê Thành Nghị

Trước khi trời tối; Những chấm sao lên; Hoa muồng vàng

Thụy Anh

Hà Nội; Nơi rơm rạ; Mùa thu mới

Trang Thanh

Khe khẽ cỏ hoa; Trong lũ; Thi sĩ

Miên Di

Buồn cỏ; Bao nhiêu buồn một dung nhan

Trần Tịnh Yên

Lìa bỏ; Những con sâu ăn hoa cúc; Sâm cầm

 

Văn học nước ngoài

Hoshi Shinichi

Thời đại khô khan (Hoàng Long dịch từ nguyên tác tiếng Nhật)

 

Bình luận văn nghệ

Việt Nữ

“Thủ đô gió ngàn”, một thời văn nghệ cứu quốc

Nguyễn Khánh Hà

Những trang văn còn nặng nợ máu xương.

Nguyễn Văn Hùng

Phác họa văn xuôi phi hư cấu viết về chiến tranh

Trần Thị Minh Tâm

Ngôn ngữ thơ Việt đương đại

An Nhiên

Nhận diện văn học trẻ 9X

Nguyễn Hùng Sơn

Những người lính trong Nậm Ngặt mây trắng 198.

 

Minh họa, ảnh

Bìa 1: Phía trước Tranh sơn dầu: Hà Huy Chương

Tranh, ảnh, minh họa: Tô Chiêm, Lê Trí Dũng, Ngô Xuân Khôi, Công Quốc Hà, Lê Huy Quang, Đặng Tiến, Vũ Đình Tuấn, Lê Anh Vân, PV, TL.

 

 

 

VNQD
Thống kê