Cuối thế kỉ trước, khi Cơ hội của Chúa được công bố, lập tức tên tuổi Nguyễn Việt Hà được đóng đinh vào hàng ngũ không nhiều những nhà cách tân tiểu thuyết. Và từ đó đến nay, mỗi lần tác giả này xuất hiện là một lần ấn tượng. 20 năm 10 đầu sách, gồm 2 tập truyện ngắn, 4 tập tản văn và 4 tiểu thuyết. Thị dân tiểu thuyết vừa ra mắt bạn đọc là thế giới nghệ thuật với mê lộ cấu trúc chằng chịt liên văn bản đông tây kim cổ, sắc lẻm hào sảng tiếng cười trào giễu bông phèng, lịch lãm duyên dáng ý giọng lấp lửng tưng tửng, tiểu thuyết tản văn tiểu luận tích hợp bất phân. Vẫn là một Nguyễn Việt Hà như vốn là...
Bài trò chuyện với nhà văn Nguyễn Việt Hà do Hoàng Đăng Khoa thực hiện mang tên Mỗi cuốn tiểu thuyết là một đoạn đời sẽ mở đầu Tạp chí VNQĐ số 923.
Phần Văn xuôi là chùm truyện ngắn dự thi: Ông Hai Khá của Nguyễn Duy Liễm, Kiệt tác của Trần Thị Tú Ngọc, Ngôi nhà trong hẻm núi của Hữu Phương; ghi chép Người lính Đại đoàn Quân tiên phong hôm nay của Đinh Phương; kí ức người lính Kí ức trăng thu của Nguyễn Văn Thọ.
Những câu chuyện buồn vẫn hiện diện trong đời sống này theo cách phơi bày hoặc khuất lấp. Nhưng những nỗi đau thì không phải ai cũng dễ dàng thấy được, nếu không có sự thấu hiểu, cảm thông và chia sẻ. Ông Hai Khá được kể với giọng điệu nhẹ nhàng, bình dị nhưng khơi mở những thầm kín, xót xa về một số phận, một cuộc đời với nhiều suy ngẫm.
Xưa nay nghệ thuật vẫn được cho là lăng kính soi chiếu/phản ánh hiện thực. Kiệt tác lại là câu chuyện hiện thực của người nghệ sĩ đi tìm nghệ thuật. Cái giá của nghệ thuật đôi khi không chỉ là những lao động cực nhọc, mồ hôi, nước mắt mà nó còn có thể được đánh đổi bằng hạnh phúc hoặc lương tâm, sinh mạng con người.
Ngôi nhà trong hẻm núi là những nuối tiếc, buồn bã về một mối tình trong chiến tranh. Chàng trai cùng đồng đội bị lạc đường về đơn vị trong một lần đi trinh sát. Họ đi sâu vào núi và gặp một ngôi nhà nhỏ, ở đó có cô gái trẻ sống cùng chồng là một ông già. Những rung động đầu đời đã đến với chàng trai và cô gái, những câu chuyện éo le cũng dần được hé lộ.
Phần Thơ là những cảm thức về thời gian, không gian, lịch sử, văn hóa, vùng miền... Sự đa chiều của thơ luôn mang đến nhiều cảm nhận, nhiều suy tưởng, do vậy mà thơ ca luôn sinh động và hấp dụ người đọc. Sự xuất hiện của các cây bút đến từ các vùng miền khác nhau làm nên sự phong phú trong giọng điệu, đề tài. Bạn đọc sẽ gặp lại những tác giả đã quen thuộc với VNQĐ như Trần Kim Hoa, Lò Cao Nhum, Huỳnh Thúy Kiều, Đông Triều, Trần Thế Vinh, Nguyễn Đăng Khoa, Trần Võ Thành Văn, Trương Công Tưởng...
“Thơ trong những tập thơ” số này là Em đã đốt thơ tình anh tặng của nhà thơ Hoàng Việt Hằng cùng chùm bài tiêu biểu do Nguyễn Thị Kim Nhung chọn và giới thiệu.
Trang Văn học nước ngoài giới thiệu tiểu luận Hỡi các nhà thơ trẻ, xin hãy đọc mọi thứ của Adam Zagajewski - nhà thơ, tiểu thuyết gia, dịch giả và nhà tiểu luận người Ba Lan. Tiểu luận do Nguyễn Huy Hoàng dịch từ nguyên bản tiếng Anh.
Phần Bình luận văn nghệ với sự góp mặt của các tác giả: Nguyễn Trọng Hoàn, Nguyễn Văn Trọng, Thu Sang, Minh Châu, Hoàng Phong Tuấn và Nguyễn Thanh Hương. Hình tượng Bác Hồ trong thơ ca thế giới, hình tượng biển đảo và người lính hải quân trong hội họa, thời bao cấp trong văn hoc... sẽ được các tác giả luận bình, kiến giải. Bên cạnh đó còn có các bài nghiên cứu giàu tính học thuật và gợi dẫn.
Văn
Hoàng Đăng Khoa
Nhà văn Nguyễn Việt Hà: "Mỗi cuốn tiểu thuyết là một đoạn đời"
Nguyễn Duy Liễm
Ông Hai Khá
Đinh Phương
Người lính Đại đoàn Quân tiên phong hôm nay
Nguyễn Văn Thọ
Kí ức trăng thu
Trần Thị Tú Ngọc
Kiệt tác
Hữu Phương
Ngôi nhà trong hẻm núi
Thơ
Trần Kim Hoa
Bên bờ ngâu; Hỏi dòng sông sao đi mãi
Nguyễn Trường Thọ
Dưới những lớp lá rừng; Mẹ ở miền Trung
Nam Nguyên
Ước muốn; Gửi người ở lại
Phạm Thị Ngọc Liên
Tôi muốn kêu lên mà quá ngạt; Sen em
Nguyễn Đăng Khoa
Điều lấp lánh; Độc thoại
Hà Phi Phượng
Cuộc vượt cạn của đá; Trên cánh đồng oải hương
Lò Cao Nhum
Cây thốt nốt giữa bờ biên giới;
Đôi chân trần trên đá tai mèo
Huỳnh Thúy Kiều
Câu hò bên vàm sông đêm; Những làn gió lạ đầy hương
Trần Võ Thành Văn
Ngày mới; Mình, giọt mù bay
Lương Kim Phương
Gương mặt; Nhật kí người mơ hoa
Trần Thiên Thị
Em gái Axan ơi, có bùa ngải chi không?;
Ta ngồi đây mà tưởng có em rồi
Lê Vi Thủy
Về phía không anh
Trần Thế Vinh
Cầu trời lên nắng Phú Yên
Võ Duy
Thị trấn
Đông Triều
Trong vùng ý thức đã ngủ yên; Tiên tri
Nông Thị Hưng
Gọi anh
Trương Công Tưởng
Loanh quanh mình
Nguyễn Thị Kim Nhung
Đi để thấy mình (đọc Em đã đốt thơ tình anh tặng của Hoàng Việt Hằng)
Văn học nước ngoài
Adam Zagajewski (Ba Lan)
Hỡi các nhà thơ trẻ, xin hãy đọc mọi thứ
(Nguyễn Huy Hoàng dịch từ bản tiếng Anh)
Bình luận văn nghệ
Nguyễn Trọng Hoàn
Thế giới hát về Người
Trần Văn Trọng
Truyện ngắn quốc ngữ Nam Bộ cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX
Thu Sang
Hình tượng biển đảo và chiến sĩ hải quân trong tranh Hồ Minh Quân
Minh Châu
Quân khu Nam Đồng, thời bao cấp được triệu hồi, tự sự nào lên ngôi?
Hoàng Phong Tuấn
Quan niệm của Antonio Gramsci về bá quyền và đại chúng trong văn hóa, văn học
Nguyễn Thanh Hương
Hoa cúc xanh của Karel Capek - người điên trong mắt ai?
Minh họa, ảnh
Bìa 1: Other dimension Tranh: Tào Linh
Tranh, ảnh, minh họa: Lê Anh, Phạm Hà Hải,
Nguyễn Đăng Phú, Lê Huy Quang, PV, Internet.
VNQD