. NGUYÊN ĐỨC
Hướng tới kỉ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 80 năm truyền thống vẻ vang của Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024) và sinh nhật lần thứ 102 của Đại tướng Nguyễn Quyết, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân phối hợp cùng gia đình Đại tướng tổ chức sưu tầm, biên soạn và xuất bản cuốn sách ảnh Đại tướng Nguyễn Quyết - trọn cuộc đời kiên định và sáng tạo. Cuốn sách hứa hẹn đem đến cho thế hệ hôm nay cái nhìn sâu sắc, toàn diện hơn về một “vị tướng nhân dân”, “vị tướng chính sách” đã có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
Đồng chí Nguyễn Quyết trên cương vị Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam trong chuyến thăm và làm việc với quân, dân huyện đảo Trường Sa (Khánh Hoà) năm 1989. Ảnh: TL
Những người thực hiện cuốn sách ảnh sử dụng tư liệu, các bài viết trong Tuyển tập, Hồi kí của Đại tướng Nguyễn Quyết và đặc biệt là số lượng lớn hình ảnh quý hiếm được các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cung cấp để biên soạn thành 200 trang sách ảnh khổ 26x25cm. Hình thức cuốn sách ảnh được thiết kế sáng tạo như thước phim nối tiếp qua những lát cắt trong sự nghiệp hoạt động cách mạng của Đại tướng. Những tư liệu lịch sử bằng hình ảnh được sắp xếp logic, giàu tính thẩm mĩ đem đến cho độc giả những trải nghiệm thú vị.
Cầm cuốn sách trên tay, độc giả hẳn sẽ ấn tượng ngay với trang bìa được thiết kế ảnh lồng ảnh với ba chặng quan trọng trong cuộc đời của Đại tướng Nguyễn Quyết: từ dấu ấn của mùa thu cách mạng Hà Nội quật khởi đến những năm tháng ở Quân khu 3 với phong trào “Vươn ra Biển Đông, làm giàu đánh thắng” cho đến độ tuổi chiêm nghiệm, đúc kết kinh nghiệm cách mạng cho thế hệ mai sau. Tính thống nhất của trang bìa còn được thể hiện qua màu sắc nối tiếp mang tính đặc trưng của nâu đất đến đỏ tươi. Đó chính là biểu trưng cho sự lớn mạnh, trỗi dậy của cách mạng từ không thành có, từ vất vả đau thương đến vinh quang ngời sáng.
Cuốn sách được chia thành 6 phần. Phần thứ nhất: Hưng Yên - Hà Nội, dấu ấn mùa Thu cách mạng. Phần thứ hai: Chiến trường Khu 5 - khúc ruột miền Trung chia lửa. Phần thứ ba: Bước đi mới của sự sáng tạo “Vươn ra Biển Đông, làm giàu đánh thắng”. Phần thứ tư: Trên cương vị Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị và Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước. Phần thứ năm: Tình cảm và tri ân. Phần thứ sáu: Với quê hương, gia đình, bạn bè và đồng đội. Cuốn sách ảnh là công trình nghiên cứu bằng hình ảnh tổng kết cuộc đời cách mạng phong phú và ân tình với quê hương, đất nước, quân đội, gia đình, đồng đội và bạn bè của Đại tướng Nguyễn Quyết.
Lần mở những trang ảnh đầu tiên trong quãng đường hoạt động cách mạng của Đại tướng Nguyễn Quyết, người đọc không khỏi bất ngờ, khâm phục và xúc động. Ngôi chùa Quán Sứ năm 1937 hiện ra trước mắt dấy lên trong ta những tưởng tượng về cậu bé vừa tròn 15 tuổi quyết định lên Hà Nội vừa để tìm việc làm tự nuôi thân, đỡ gánh nặng cho cha mẹ, vừa để có cơ hội tìm gặp những người tham gia hoạt động cách mạng. Khi ấy, chùa Quán Sứ Hà Nội là trung tâm của Hội Phật giáo Bắc Kì. Ở đây, ngoài ngôi nhà đồ sộ, bề thế còn có toà soạn Báo Đuốc Tuệ. Báo này có nhà máy in riêng, mỗi tháng phát hành một kì với khoảng vài trăm tờ trong cả nước. Đồng chí Nguyễn Quyết dẫu còn nhỏ tuổi nhưng đã được giao làm văn thư và lo việc phát hành báo. Qua làm quen với công nhân nhà máy in, Nguyễn Quyết được đọc nhiều sách báo công khai của Đảng viết về chủ nghĩa Mác - Lênin, về Cách mạng tháng Mười Nga đang gây một tiếng vang lớn làm rung chuyển cả thế giới; về cách mạng nước ta do Đảng Cộng sản Đông Dương lãnh đạo. Tuy trình độ hiểu biết về cách mạng mới sơ khai, nhưng điều đó đã làm cho đồng chí Nguyễn Quyết thấy con đường cách mạng là tất yếu, là con đường chọn lựa lí tưởng của mình.
Cuốn sách tiếp tục dẫn người đọc tiếp cận những bức ảnh quý giá về chiến công vang dội đầu tiên của đồng chí Nguyễn Quyết khi là Bí thư Thành ủy Hà Nội, Ủy viên quân sự trong Ủy ban khởi nghĩa Hà Nội giữa những ngày khởi nghĩa giành chính quyền. Trong đó, nổi bật hơn cả là những bức ảnh, câu chuyện về việc đồng chí Nguyễn Quyết đã lãnh đạo lực lượng vũ trang chiếm Trại bảo an binh, một vị trí quân sự quan trọng của chính quyền bù nhìn thân Nhật ở Hà Nội, với một ngàn binh lính được trang bị đầy đủ vũ khí đã quy hàng vào tay Việt Minh mà không tốn một viên đạn, giọt máu của chiến sĩ, đồng bào.
Tiếp nối những hình ảnh quật khởi ấy, người đọc thấy được sự trưởng thành của đồng chí Nguyễn Quyết khi trở thành người cán bộ cốt cán trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Ở chiến trường Quân khu 5, ông được ghi nhận là một cán bộ sâu sát thực tế, dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm trong xây dựng địa bàn miền Trung tự do, anh dũng, đứng vững giữa vòng vây của kẻ thù. Và rồi trong gần 30 năm gắn bó với Quân khu Tả Ngạn - Quân khu 3, đồng chí Nguyễn Quyết cũng đã nắm bắt thực tiễn, nhạy bén, sáng tạo, kịp thời đổi mới bằng nhiều chủ trương sắc sảo, thiết thực, góp phần quan trọng để quân khu vừa là hậu phương vững mạnh - “kho người, kho của”, chi viện hết lòng, hết sức cho tiền tuyến lớn miền Nam, vừa là tiền tuyến kiên cường trên mặt trận chống chiến tranh phá hoại miền Bắc của kẻ thù, góp phần cùng quân và dân cả nước hoàn thành sứ mệnh lịch sử của dân tộc: giải phóng miền Nam, thống nhất nước nhà. Những hình ảnh của phong trào “Làm giàu, đánh thắng” của Quân khu 3 ngày ấy là điển hình cho sự năng động, sáng tạo của người chỉ huy quyết đoán Nguyễn Quyết. Với chủ trương cho bộ đội lao động sản xuất, xây dựng kinh tế góp phần củng cố quốc phòng, an ninh trên địa bàn chiến lược, bằng sự sáng tạo quyết đoán, kết hợp giữa kinh tế gia đình và các hình thức kinh tế khác, đồng chí Nguyễn Quyết đã tạo nên một trong những phong trào có hiệu quả to lớn với sức lan toả rộng khắp trong quân khu và toàn quốc.
Khi được giao trọng trách Bí thư Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Đại tướng Nguyễn Quyết với sự kiên định, trung thành vô hạn và sáng tạo không ngừng đã lãnh đạo, chỉ đạo hệ thống chính trị trong toàn quân, tham mưu cho Đảng, Nhà nước nhiều quyết sách sáng suốt, góp phần giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, sự nghiệp đổi mới đất nước, vững bước đi trên con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn. Nhờ vậy, nhiều chính sách đối với quân đội và hậu phương quân đội, chính sách đối với người tại ngũ cũng như người về hưu, giải ngũ, người có công... được thực hiện kịp thời. Có đồng chí đã xúc động khi nói về sự thay đổi phù hợp trong chính sách mà Đại tướng Nguyễn Quyết áp dụng: “Đây là một cuộc đổi đời, trước đây nằm mơ cũng không có được”. Mỗi hình ảnh là một minh chứng thực tiễn mà cả cuộc đời Đại tướng đã thực hiện thành công là lắng nghe dân, học tập dân, tất cả vì lợi ích của dân. Bài học đó vẫn nguyên giá trị cho hôm nay và mãi mai sau.
Càng về cuối cuốn sách ảnh, hình ảnh Đại tướng Nguyễn Quyết hiện lên càng nổi bật là một trong những cán bộ lão thành luôn khẳng định tinh thần “7 dám” (dám nghĩ; dám nói; dám làm; dám chịu trách nhiệm; dám đổi mới, sáng tạo; dám đương đầu với khó khăn, thách thức; dám hành động vì lợi ích chung); kiên quyết đấu tranh với những tư tưởng sai trái, những hành động vi phạm đường lối, nguyên tắc của Đảng đối với cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ, đảng viên giữ cương vị chủ trì, giữ vị trí chiến lược; kiên quyết giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng đối với đất nước nói chung và đối với quân đội nói riêng.
Gấp lại câu chuyện được kể bằng hình ảnh trong cuốn sách Đại tướng Nguyễn Quyết - trọn cuộc đời kiên định và sáng tạo, lòng người đọc ắt hẳn tỏa lan nhiều bài học quý báu. Có thể khẳng định, sự nghiệp cách mạng của Đại tướng Nguyễn Quyết là một sự nghiệp vẻ vang, một cuộc đời cách mạng trọn vẹn và sáng trong, kiên định và sáng tạo. Cuốn sách ảnh là tài liệu quý, góp phần khẳng định những giá trị lịch sử cách mạng, lịch sử của Quân đội nhân dân Việt Nam, là tư liệu bổ ích về tấm gương sáng ngời để lớp lớp thế hệ hôm nay và mai sau học tập, noi theo.
N.Đ
VNQD