Hà Nội vào thu, mỗi góc phố, mỗi con đường đều như xao xuyến trong những kí ức về những ngày tháng Tám lịch sử, những ngày tiếp quản Thủ đô rực rỡ cờ hoa. Với mỗi cán bộ, chiến sĩ Bộ Tư lệnh (BTL) Thủ đô Hà Nội, đây là những ngày tháng không thể nào quên, bởi sau khi thành lập nước, trước những ngày toàn quốc kháng chiến không lâu, Lực lượng vũ trang (LLVT) Thủ đô đã ra đời với việc thành lập Chiến khu XI. Vì thế, dịp kỉ niệm ngày lễ trọng đại của đất nước cũng là dịp LLVT Thủ đô quyết tâm hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ làm nền tảng vững chắc hướng tới chào mừng kỉ niệm 80 năm Ngày truyền thống (19/10/1946 - 19/10/2026). Trong những bộn bề ấy, câu chuyện giữa chúng tôi với Thiếu tướng Đào Văn Nhận, Phó Bí thư Đảng ủy, Tư lệnh BTL Thủ đô Hà Nội đã diễn ra khi phố phường vẫn còn rực rỡ màu cờ, hoa… Thủ đô Hà Nội trong công cuộc sắp xếp, tinh gọn bộ máy để cùng đất nước vươn mình luôn cần vai trò, trách nhiệm và lòng nhiệt huyết của cán bộ, chiến sĩ LLVT Thủ đô, cần những bàn tay người lính như họ đã từng đồng hành cùng đất nước, cùng dân tộc suốt 80 năm qua.
Bài đối thoại mang tên Xây dựng LLVT Thủ đô “tinh, gọn, mạnh” góp phần xây dựng khu vực phòng thủ Hà Nội vững chắc ngay từ thời bình sẽ mở đầu Tạp chí số này.
Phần Văn xuôi được tiếp tục với những tác phẩm và bài viết ấn tượng.
Trong truyện ngắn Cậu Soa, Ngọc Tấn khắc họa một phận người vừa quen thuộc vừa ám ảnh. Đó là một người lính trở về, mang trong mình những vết thương sâu kín của chiến tranh và của một cuộc hôn nhân ép buộc. Bằng giọng kể dung dị mà thấm đẫm chất nhân tình, tác giả mở ra bức tranh nông thôn miền Bắc qua mấy chục năm, nơi số phận cá nhân gắn liền với biến động thời cuộc. Câu chuyện dần hé lộ bi kịch lặng lẽ nhưng cũng cho thấy sức chịu đựng và tình nghĩa bền bỉ của những con người ở lại...
Truyện ngắn Những người thợ cỏ của Đoàn Ngọc Hà khắc họa thân phận những lao động nữ ở nông thôn. Họ mưu sinh bên lề những khu vườn giàu sang, nơi vừa có cỏ dại, vừa có những cám dỗ và bi kịch âm thầm. Bằng giọng văn sống động, đậm chất đời, tác giả dựng lên cả một cộng đồng “thợ cỏ” với tiếng cười ồn ã, những câu chuyện thô mộc mà chua xót, phía sau là phận người lam lũ, mong manh. Tác phẩm không chỉ phản ánh hiện thực mà còn hé lộ những lớp nghĩa sâu xa về thân phận và nhân phẩm của người phụ nữ trước những đổi thay, choáng ngợp của đời sống hôm nay.
Truyện ngắn Lộc gió của Dương Bình Nguyên là một truyện ngắn giàu tính nghệ thuật, phản ánh tinh tế đời sống công sở hiện đại, nơi quyền lực và lời hứa thoảng qua như gió. Vận là nhân vật trung tâm của tác phẩm với ánh mắt trong suốt và sự thận trọng tinh tế, vừa như nạn nhân lại vừa như người nắm bắt rõ nhất sự thật. Truyện mở ra nhiều lớp nghĩa về sự tham vọng và lòng kiên nhẫn, vừa dẫn dắt người đọc vừa cho họ khả năng quan sát và chiêm nghiệm. Đây là một tác phẩm hiện thực nhưng giàu tính biểu tượng và văn chương.
Bút kí Lịch sử gọi tên làng của nhà văn Nguyễn Xuân Thủy mở ra một Đông Sơn vừa thân thuộc vừa huyền thoại, nơi lớp đất cũ ôm giữ mấy nghìn năm văn hóa, chiến tranh và tín ngưỡng. Từ những mái ngói rêu phong đến dòng sông Mã, từng tấc đất đều vang vọng câu chuyện về lòng anh dũng, sự sáng tạo và trí tuệ của tiền nhân.
Y tá chiến trường của Đoàn Tuấn là bài viết xúc động kể về những chiến sĩ áo trắng trong bom đạn gian khổ. Bài viết khắc họa sự dũng cảm, lòng kiên nhẫn và tình đồng đội sâu sắc của họ.
"Truyện ngắn hay tác giả tự chọn" giới thiệu tác phẩm Đò qua sông vắng của nhà văn Tống Phước Bảo.
Phần Thơ với sự góp mặt của các tác giả: Phạm Ánh Sao, Phan Xuân Luật, Đinh Ngọc Diệp, Lê Na, Hoàng Nguyên, Vũ Thị Huyền Trang, Lương Định, Hà Sương Thu, Đỗ Thượng Thế, Nông Thị hưng, Đơn Sa, Lê Trọng Nghĩa, Nguyên Như, Mai Hương, Nguyễn Văn Mạnh, Phùng Văn Khai.
Những không gian văn hóa, lịch sử sẽ được mở ra trong thơ từ mọi góc nhìn, mọi chiều kích. Những vẻ đẹp, những ẩn khuất của đời sống ở các khía cạnh của tình yêu, gia đình, xã hội với những vui, buồn, quá vãng, giấc mơ, xao động… cũng là nguồn chất liệu bất tận cho thơ. Qua thi phẩm của mình, người viết đã cho thấy khát vọng được chạm sâu vào những thăm thẳm của mọi đề tài nhằm sáng tạo nên một đời sống khác. Những trang thơ vì vậy mà trở nên đa dạng và đầy hứng khởi.
“VNQĐ giới thiệu” chân dung tác giả Cao Nguyên Quyền và chùm thơ ấn tượng của ông.
Phần Bình luận văn nghệ với sự góp mặt của các tác giả: Thái Phan Vàng Anh, Phạm Phương Chi - Mai Thu Huyền, Hoàng Vũ Thuật, Hạ Nguyên, Ngô Viết Hoàn, Nguyễn Thị Kim Nhạn.
Kết nối ngôn ngữ, văn học với sự tồn tại một dân tộc đã là một thực hành phổ biến trong đời sống tri thức ở châu Âu từ nửa đầu thế kỉ XVIII. Một dân tộc là lí tưởng khi nó thống nhất tất cả những người nói cùng một ngôn ngữ trong một lãnh thổ chung, từ đó tạo thành một quốc gia - dân tộc. Văn học, với tư cách là hiện thân rõ ràng và lâu đời nhất của ngôn ngữ một dân tộc, có vai trò như là yếu tố ràng buộc và thống nhất. Bài viết Văn học và dân tộc như một vấn đề học thuật sẽ đưa đến những góc nhìn sâu sắc về đề tài này.
Một tác phẩm lớn luôn tạo ra những cuộc tranh luận lớn và cũng mang đến cho người xem nhiều kì vọng. Thành công của Mưa đỏ trước hết đến từ một kịch bản chắc tay, đây là một gợi ý cho các nhà làm phim về việc khai thác những kịch bản chuyển thể từ các tác phẩm lớn của văn học Việt Nam. Bài viết Mưa đỏ - dấu mốc trưởng thành vượt bậc của điện ảnh Việt Nam sẽ có những luận bàn kĩ lưỡng xung quanh bộ phim đang được chú ý này.
Bên cạnh đó, chúng ta sẽ được tiếp cận với những bài nghiên cứu, bình luận sâu sắc, thú vị về các vấn đề khác nhau của văn học nghệ thuật.
Tạp chí VNQĐ số 1070 dày 120 trang dự kiến sẽ phát hành ngày 5/10/2025. Thân mời các bạn đón đọc!
Văn
PV
Xây dựng LLVT Thủ đô “tinh, gọn, mạnh” góp phần xây dựng khu vực phòng thủ Hà Nội vững chắc ngay từ thời bình
Ngọc Tấn
Cậu Soa
Nguyễn Xuân Thuỷ
Lịch sử gọi tên làng
Tống Phước Bảo
Đò qua sông vắng
Đoàn Tuấn
Y tá chiến trường
Đoàn Ngọc Hà
Những người thợ cỏ
Dương Bình Nguyên
Lộc gió
Thơ
Phạm Ánh Sao
Từ núi xuống biển; Những con tàu không số; Chiếu chèo
Phan Xuân Luật
Ruộng hố bom
Đinh Ngọc Diệp
Thăm nhà thờ cụ Nguyễn Quỳnh;
Một nhành non run rẩy sau mưa
Lê Na
Hoài niệm bản Cài; Nhờ mùa thu đặt tên
Hoàng Nguyên
Hoa mua núi
Vũ Thị Huyền Trang
Dấu làng
Lương Định
Tản mạn với Kỳ Cùng
Hà Sương Thu
Cho tôi về lại núi sau nhà
Đỗ Thượng Thế
Bên vạt mùn cưa
Nông Thị Hưng
Sắc chàm gọi tên em
VNQĐ giới thiệu thơ Cao Nguyên Quyền
Làng; Bóng cò; Thủy Phù
Đơn Sa
Nghĩ dài lâu; Đang đến
Lê Trọng Nghĩa
Tấm lưng cha; Soi vào đất
Nguyên Như
Cánh đồi; Giấc mây; Cho tôi
Mai Hương
Thời gian; Ngực phố
Nguyễn Văn Mạnh
Một thoáng Trường Sa
Phùng Văn Khai
Hương huệ thơm Bến cảng Nhà Rồng
Bình luận văn nghệ
Thái Phan Vàng Anh
Lịch sử triều Nguyễn qua những trang văn nữ giới
Phạm Phương Chi - Mai Thu Huyền
Văn học và dân tộc như một vấn đề học thuật
Hoàng Vũ Thuật
Hà Hồng Hạnh “đối thoại với bóng”
Hạ Nguyên
Mưa đỏ - dấu mốc trưởng thành vượt bậc của điện ảnh Việt Nam
Ngô Viết Hoàn
Văn học đương đại Trung Quốc từ lăng kính các giải thưởng Hội Nhà văn (2015 - 2025)
Nguyễn Thị Kim Nhạn
Viết sách cho thiếu nhi: những kinh nghiệm gợi lên từ Tản Đà
Minh họa, ảnh
Bìa 1: Mùa nước nổi Tranh của họa sĩ Chu Đức Thắng
Minh họa: Thành Chương, Trương Đình Dung, Lê Trí Dũng,
Đỗ Dũng, Nguyễn Văn Đức, Ngô Xuân Khôi