Phố của mỗi người

 Chiều 10/8 tại Trung tâm Triển lãm Mỹ thuật, Nhiếp ảnh (29 Hàng Bài, Hà Nội), nhóm năm hoạ sĩ Vũ Bích Thuỷ, Trần Lưu Mỹ, Doãn Hoàng Lâm, Tào Linh và Nguyễn Minh đã khai mạc triển lãm mỹ thuật Chuyện phố.

Toàn cảnh khai mạc triển lãm

Với gần 40 tác phẩm mới sáng tác trong năm 2019, các tác giả mong muốn mang đến cho công chúng yêu nghệ thuật thủ đô những câu chuyện mang sắc thái cá nhân xung quanh đời sống ở phố của mình. Qua triển lãm, các họa sĩ, muốn bộc lộ cái tôi, cái riêng, cái khác, cái cá nhân một cách rõ ràng nhất. Nói cách khác, đề tài chung thì cái riêng của mỗi người sẽ có một diện mạo chính xác nhất.

Trong lời khai mạc, họa sĩ Lê Thiết Cương đã phát biểu cảm nhận: Trên cái nội dung phố, mỗi họa sĩ phải tìm ra cách kể nội dung cho mình, làm cho nội dung ấy mang nghĩa của mình. Mỗi họa sĩ phải tìm ra con đường đến với phố của mình, tìm ra một phố cho mình. Phố xá cũng là người, nhà cửa cũng là người, mỗi người mỗi nhà, mỗi duyên mỗi nợ, mỗi được mỗi mất, mỗi vui mỗi buồn, mỗi thân mỗi phận. Vẽ nhà vẽ phố hay vẽ gì thì cũng là vẽ mình, vẽ lòng mình. Vẽ núi non, sông biển hay vẽ nhà cửa phố phường gì thì cũng phải ẩn chứa trong đó ẩn ức người, nỗi niềm người, tâm trạng người. Nghệ thuật nào mà chả mang khuôn mặt người.

Phố của Vũ Bích Thủy

Vũ Bích Thủy thích bóng nắng, bóng râm, bóng phố, những vệt nắng qua vòm lá trên sân gạch, xóm ngõ, những vết nắng loang lổ trên tường nhà, những nắng thủy tinh của phố xôn xao. Là người phụ nữ duy nhất trong nhóm, Vũ Bích Thuỷ mang đến những trải nghiệm của mình qua những câu chuyện thường nhật, những góc nhìn hoàn toàn riêng tư của người đàn bà. Sự tinh tế đầy nữ tính thể hiện qua bảng màu nhẹ nhõm đến bâng khuâng. Nhưng với tinh thần cực đoan khi thể hiện các tác phẩm của mình dưới hình thức trừu tượng.

Nguyễn Minh là tác giả trẻ nhất trong nhóm năm hoạ sĩ trưng bày tại Chuyện phố. Anh quan tâm đến những sự đối lập và đan xen lẫn nhau trong cuộc sống như văn hóa hiện đại - văn hóa truyền thống, cái cũ - cái mới, cái thực - cái ảo, tính thời gian như quá khứ - hiện tại, trước - sau... Phố của Nguyễn Minh như một kiểu rubik phố, một khối rubik - phố biến ảo nhiều mặt, lập phương, lập thể, đa hướng, đa chiều đa diện, biến ảo.

Phố của Nguyễn Minh

Phố của Tào Linh thấp thoáng ẩn hiện, gợi đến trò chơi xếp hình như bàn cờ nhiều ô, với những ô mái tam giác, ô tường vuông hay chữ nhật, ô cửa, ô cổng bằng những mảng dẹt và đi nét… Tào Linh muốn kể một câu chuyện khác về phố. Từ những thú chơi thuần tuý thị dân như một bể cá vàng, Tào Linh như dẫn dắt người xem vào một một không gian sống khác ở phố, không gian đó mang một chiều kích khác với đời sống thường nhật; chiều kích của không gian tâm lý. Với lối vẽ kiệm hình, kiệm màu, tất cả tám bức tranh của Tào Linh như một lời thủ thỉ, một ẩn dụ về phố, một câu chuyện về góc tối riêng tư của mình.

Phố của Tào Linh

Cũng là với phong cách trừu tượng, nhưng trong tranh của Trần Lưu Mỹ vẫn phảng phất bóng nhà dáng cây với rất nhiều nắng, rất nhiều gió. Trong cái rối bời trên tranh của Trần Lưu Mỹ, ta thấy nhịp của màu, nhịp của nét và nhịp của cuộc sống của một người cả đời ở phố, vừa chật chội vừa phóng khoáng, vừa trầm mặc vừa tươi vui. Phố của Trần Lưu Mỹ là một bảng màu trung tính, ghi vàng, ghi xanh, không quá chênh về đậm nhạt cũng như về hòa sắc nhưng “dữ dội”, quyết liệt, nhanh, mạnh về bút lực, bút pháp đầy ngẫu hứng, tung tẩy.

Phố của Trần Lưu Mỹ

Câu chuyện phố của Doãn Hoàng Lâm lại có vẻ đầy trăn trở, cồn cào. Lâm kể chuyện góc nhà, Lâm kể chuyện trên trời, những chuyện ta vẫn nghe hàng ngày, ở phố. Doãn Hoàng Lâm kết hợp người và phố, chính xác là phố cổ, những dáng người, những khuôn mặt người/ phố lẫn trong nhau. Trong mái ngói thâm nâu, trong mùa đi ngang phố, trong tường nhà lở vôi, cửa gỗ bức bàn, lấp ló những thân phận người. Trong phố có người, trong người có phố. Người không phải là điểm xuyết cho phố, điều này khác với chuyện phố của các họa sĩ đã từng vẽ phố.

Phố của Doãn Hoàng Lâm

Là hoạ sĩ, lại sinh sống ở Hà Nội, không ít thì nhiều, ai cũng đã từng vẽ phố. Cũng đã không ít hoạ sĩ thành danh vì tranh phố. Do vậy, chọn chủ đề loanh quanh về phố cho một triển lãm nhóm là một thách thức đối với nhóm tác giả này. Nhưng nhìn vào tên và quá trình sáng tác của các tác giả, chúng ta có thể thấy có một sự tự tin nhất định từ họ, không chỉ vì họ sinh ra và lớn lên ở phố, mà còn vì cá tính sáng tạo của họ đảm bảo mang đến cho người xem những góc nhìn khác, những câu chuyện khác xung quanh đời sống ở phố.

Triển lãm Chuyện phố kéo dài đến hết ngày 15/8/2019 tại Nhà triển lãm 29 Hàng Bài, Hà Nội.

DUY QUANG