Năm 2020 đang đến gần, các nhà phê bình sách của thời báo Nhật Bản đang nhìn lại thập kỉ văn học gần đây và gọi tên những cuốn sách văn học được yêu thích và có tầm ảnh hưởng tại đất nước này.
People Who Eat Darkness (tạm dịch: Những người ăn bóng tối) của Richard Lloyd Parry, Jonathan Cape dịch
“Cô gái Lucie Blackman hai mươi mốt tuổi, cao, tóc vàng, từ Sevenoaks đến Tokyo để làm công việc tiếp viên tại một câu lạc bộ ở quận Roppongi vào mùa hè năm 2000 và biến mất mãi mãi. Mùa đông năm sau đó, hài cốt của cô được tìm thấy trong một hang động bên bờ biển. Richard Lloyd Parry, một phóng viên nước ngoài từng đoạt giải thưởng lớn của báo chí, đã đưa tin về sự mất tích của Lucie và kiên trì trong cuộc tìm kiếm điều tra dài, phiên tòa xét xử thậm chí còn dài hơn về cô. Trong hơn mười năm, anh nhận được sự tin tưởng của gia đình và bạn bè của người đã khuất, giành được quyền truy cập duy nhất vào hệ thống pháp lý phức tạp của Nhật Bản và hệ thống các thám tử tại đất nước này, cũng như đảm nhiệm điều tra tâm lý người đàn ông bị buộc tội - Joji Obara - một tội phạm “thượng lưu” giàu có, sống nặc danh, sử dụng điện thoại di động mà không ai có thể truy cập tìm kiếm, là nỗi ám ảnh với người dân vì được cho là đã hãm hiếp hàng trăm cô gái, thậm chí là giết người. Hắn là người mà thẩm phán mô tả là "xấu xa chưa từng thấy".
People Who Eat Darkness không chỉ là câu chuyện về tội ác, mà còn là một cuốn sách giáo khoa về những trở ngại trong việc phá án trong hệ thống hình sự và pháp lý phức tạp của Nhật Bản và cách một nhà báo người Anh vật lộn với chúng.
Chris Cleave, tác giả của Inutererator và Little Bee đánh giá: ‘Cuốn sách tiết lộ những li kì trong thời đại máu lạnh của chúng ta’”.
(Mark Schreiber)
Ms Ice Sandwich (tạm dịch: Cô bán bánh mì có đôi mắt băng) của Mieko Kawakami, dịch bởi Louise Heal Kawai
Mieko Kawakami và tác phẩm Ms Ice Sandwich.
“Tôi thật sự yêu mến và trân trọng các nhà văn khi họ sử dụng ngôn ngữ một cách chăm chút, hệt như các nghệ nhân chăm sóc cho những tác phẩm nghệ thuật tinh xảo. Ngôn ngữ được lựa chọn khéo léo, chính xác đến nỗi dường như chúng phát ra hào quang lấp lánh trên những trang văn. Mieko Kawakami là một nhà văn như vậy. Các tác phẩm của cô có đề tài vừa kích thích tư duy, suy ngẫm đồng thời cũng mang giá trị giải trí cao. Cuốn sách Ms Ice Sandwich tuyệt đẹp là tác phẩm duy nhất bằng tiếng Anh của Kawakami do Louise Heal Kawai chuyển ngữ.
Một chàng trai trẻ bị ám ảnh bởi ánh mắt của một người phụ nữ bán bánh mì. Anh ta đi siêu thị gần như mỗi ngày, chỉ để có thể nhìn thấy cô ấy. Cô ấy rất đẹp trong mắt anh, anh gọi cô ấy là Ms Ice Sandwich và không ngừng vẽ chân dung của cô. Mặc dù vậy Ms Ice Sandwich lại không phải nhân vật nữ chính, mà chỉ là một người phụ nữ trong tâm tưởng anh. Người ở bên anh chính là cô bạn gái cùng tuổi. Trọng tâm của tiểu thuyết là câu chuyện về hai người trẻ cô đơn cùng vun đắp xây dựng tình bạn lâu dài. Ngoài ra, cuốn sách còn có những tuyến truyện khác về tình thân, gia đình, những vấn đề trong cuộc sống: điều gì xảy ra khi người thân chúng ta qua đời? Điều gì làm cuộc sống có ý nghĩa?...
Trong lành, thánh khiết là những áng văn đầy chất thơ của Kawakami với tinh hoa về thế giới quan của thiếu niên. Cô ấy là nhà văn của thập kỉ của tôi và tôi sẽ luôn mong đợi sẽ đọc những tác phẩm tiếp theo của cô bằng tiếng Anh” (Kris Kosaka)
Pachinko (Pachinko) của Min Jin Lee
“Đây là một câu chuyện lịch sử, văn hóa sâu rộng. Pachinko của Min Jin Lee đã thành công đến nỗi tác phẩm được chuyển thể thành một series phim của Apple. Độc giả yêu thích cách kể chuyện phóng khoáng, giống như mạch kể của Charles Dickens hay Leo Tolstoy. Và, như các cuốn sách giàu đột phá khác, Pachinko cũng chỉ dẫn chúng ta con đường tới tương lai.
Đó là câu chuyện về sự giao thoa văn hóa của tác giả người Mỹ gốc Hàn viết về người Hàn ở Nhật và Mỹ. Pachinko mô tả sự cai trị của Nhật Bản đối với Hàn Quốc mà không rơi vào tuyên truyền đơn giản. Sách sẽ sớm được xuất bản bằng tiếng Nhật, cung cấp những tri thức sâu sắc của Nhật Bản về quá khứ xâm chiếm thuộc địa của đất nước này. Tôi hi vọng các nhà văn lai văn hóa sẽ theo dõi tiểu thuyết sâu sắc, để viết các tác phẩm cả trong và về Nhật Bản”. (Nicolas Gattig)
The Life-Changing Magic of Tidying Up (tạm dịch: Dọn dẹp: ma thuật thay đổi cuộc sống) của Marie Kondo, do Cathy Hirano chuyển ngữ
“Bạn đã nghe những điều lạ lùng về phương pháp dọn dẹp của KonMari trong cuốn sách của Marie Kondo chưa?. Cuốn sách đầu tay của cô The Life-Changing Magic of Tidying Up đã trở thành một hiện tượng quốc tế.
Ma thuật thay đổi cuộc sống chỉ dẫn chi tiết phương pháp dọn dẹp của KonMari trong năm chương ngắn theo các thứ tự: quần áo - sách vở - giấy tờ - bộ sưu tập và lưu niệm. Cô đánh giá xem đồ đạc có đem lại niềm vui hay không để loại bỏ và tổ chức những đồ đạc còn lại. Đó là một phương pháp mang tính cách mạng và cho hiệu quả lâu dài.
Phương pháp KonMari được nhiều người yêu thích, song cũng có nhiều ý kiến trỉ trích. Dù vậy, tôi tìm thấy tuyên bố của chuyên gia tư vấn dọn dẹp Nhật Bản Kondo – ‘Những điều chúng ta thích không thay đổi theo thời gian’. Đặt ngôi nhà của bạn theo các thứ tự ưu tiên là một cách tuyệt vời để chúng ta khám phá giá trị của chúng”. (Claire Williamson)
Belka, Why Don’t You Bark? (Belka, tại sao bạn không sủa?) của Hideo Furukawa, dịch bởi Michael Emmerich
“Hideo Furukawa là một trong những nhà văn nguyên bản, thú vị và thử nghiệm nhất không chỉ ở Nhật Bản trong những năm gần đây, và Belka, Why Don't You Bark? thật đáng tiếc là cuốn tiểu thuyết dài đầy đủ duy nhất của ông được dịch bằng tiếng Anh.
Bắt đầu vào năm 1943, khi quân đội Nhật rút lui khỏi đảo Kiska của Aleutian, bỏ lại bốn con chó quân sự. Một trong số chúng bị chết trong cô lập, và những con còn lại được quân đội Hoa Kỳ bảo vệ. Tại Liên Xô, một người huấn luyện chó quân đội KGB đã bắt cóc con gái của một yakuza Nhật Bản. Được đặt theo tên con chó của phi hành gia người Nga Strelka, cô gái phát triển mối liên hệ tâm linh với những chú chó. Những chú chó đã cống hiến với sứ mệnh cao cả, nhưng con người chỉ xem chúng như công cụ để phục vụ cho lợi ích của mình. Cuối cùng, những chú chó tự khám phá những bí mật về chúng và tìm hiểu nhiều điều về con người.
Cuốn sách Belka không chỉ là một trong những cuốn sách hay nhất của Nhật Bản được xuất bản trong 10 năm qua. Đây là một trong những cuốn sách hay nhất được xuất bản trong 10 năm qua”. (Iain Maloney)
Ghosts of the Tsunami (Bóng ma) của Richard Lloyd Parry
“Tôi đã hoàn thành cuốn sách của Richard Lloyd Parry chỉ trong vài ngày. Tác phẩm có cách kể chuyện khéo léo, tinh tường khi vừa dễ đọc vừa gây cảm giác khó chịu. Dựa trên thảm kịch sóng thần ngày 11/3/2011 đã cướp đi 20.000 sinh mạng, nhà văn chỉ tập trung khắc họa về nỗi đau của vài điển hình tiêu biểu, mà đặc biệt chú ý đến sự thất bại của chính quyền trong việc bảo vệ trẻ em ở Trường tiểu học Okawa.
Như Parry viết ‘Không có những kết thúc lỏng lẻo được tạo ra trong câu chuyện về những cái chết của trẻ nhỏ, về sức hủy diệt của biển cả - chỉ có nhiều câu chuyện được kể và kể lại theo nhiều cách khác nhau. Những câu chuyện chỉ ra con đường’”. (Suzanne Kamata)
The Thousand Autumns of Jacob de Zoet (Ngàn mùa thu của Jacob de Zoet) của David Mitchell
“David Mitchell được ca ngợi nhiều nhất cho tiểu thuyết Cloud Atlas được chuyển thể thành bộ phim cùng tên năm 2012 với sự tham gia của dàn diễn viên hạng A như Tom Hanks và Halle Berry, song không phải ai cũng biết đến các tiểu thuyết đặc sắc khác của ông, trong đó có The Thousand Autumns of Jacob de Zoet được viết tại Nhật Bản.
Đây là một cuốn tiểu thuyết lịch sử lấy bối cảnh thông thương của Hà Lan với Nhật Bản vào cuối thế kỉ 18, thời kì Nhật Bản được gọi là Sakoku để kể câu chuyện tình của một người Hà Lan với nữ hộ sinh Nhật Bản, người bị cuốn vào một giáo phái đền thờ tội lỗi trên núi.
Tôi đã từng sống ở thành phố gần Fukuoka trong thời gian đầu đến Nhật Bản, cuốn sách của Mitchell đã cung cấp lịch sử về đất nước này theo cách mà việc tham quan những bảo tàng và những tòa nhà không bao giờ có thể. Sự lãng mạn được trải dài xuyên suốt, không chỉ thể hiện ở các nhân vật trung tâm, mà còn chứa đựng những cảm xúc, tình yêu của nhà văn với đất nước anh gọi là nhà trong tám năm trời”. (Oscar Boyd)
Orchards (vườn cây trái) của Holly Thompson
“Trong thế giới của toàn cầu hóa, những người trẻ tuổi may mắn được văn học đương đại cung cấp nguồn tri thức đa dạng từ nhiều nền văn hóa khác nhau. Và đây là tác phẩm yêu thích của tôi ở Nhật Bản.
Sau khi một người bạn cùng lớp tự tử, Kana, một người Mĩ gốc Nhật được cha mẹ gửi về quê ngoại tại một trang trại ở Nhật Bản. Ở đó, Kana dành hàng giờ dưới nắng mặt trời để chăm sóc vườn cam micky của gia đình. Ban đầu cô không thể hòa nhập với cuộc sống nơi đây, nhất là với con mắt cổ hủ truyền thống của bà ngoại. Nhưng dần dần, trong suốt cả mùa hè, cô đã làm quen với người thân, với văn hóa làng và đất nước Nhật Bản. Từ đó cô bắt đầu cảm thấy những nỗi đau và tội lỗi mà cô đã gây ra.
Tiểu thuyết của Holly Thompson là sự đan dệt nhiều tầng cảm xúc phức tạp của một cô gái đang dần trưởng thành: có tức giận, bối rối, hối tiếc, lòng trấc ẩn và quyết tâm…”
(Louise George Kittaka)
This Great Stage of Fools (Giai đoạn tuyệt vời này) của Alan Booth
“Tôi rất ấn tượng đối với nhà văn nào có tính cách đặc biệt, thích làm mọi thứ theo cách riêng của mình chứ không phải cách đám đông yêu cầu. Vì vậy, tôi có một tình cảm đặc biệt với tác giả lang thang người Anh Alan Booth, người thích khám phá và giao lưu với người dân Nhật Bản từ mọi tầng lớp.
Cuốn sách là một viên ngọc quý, tập hợp những bài viết đánh giá về các bộ phim, các hành trình đến với văn hóa dân gian và chuyến đi cuối cùng của tác giả tại Shikoku. Những bài viết về Nhật Bản hấp dẫn hơn bất kì tác giả nào tôi từng biết, và qua những trang sách, tôi còn cảm nhận ông là một cá thể người phức tạp và hấp dẫn, có rất nhiều ý tưởng thú vị nhưng lại ra đi quá sớm”. (Damian Flanagan)
BÌNH NGUYÊN theo japantimes