Ngày 25/4, tại Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội, số 1 đường Độc Lập, Ba Đình, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp Văn phòng Trung ương Đảng; Văn phòng Quốc hội; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật Việt Nam sau ngày thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025).
Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh chủ trì hội nghị.
Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phát biểu tại hội nghị
Tham dự hội nghị có đại diện lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các ban, bộ, ngành, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương; thường trực các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương; lãnh đạo Ban Tuyên giáo và Dân vận các tỉnh, thành ủy; lãnh đạo Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam; thường vụ các hội văn học, nghệ thuật chuyên ngành Trung ương; lãnh đạo các hội văn học, nghệ thuật địa phương... chuyên gia, nhà khoa học và 50 văn nghệ sĩ có nhiều cống hiến trong sự nghiệp xây dựng phát triển nền văn học, nghệ thuật nước nhà 50 năm qua.
Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, khẳng định: Trong suốt chặng đường 50 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, văn học, nghệ thuật Việt Nam có những bước phát triển mạnh mẽ, đạt được những thành tựu quan trọng, từ tư duy lý luận đến thực tiễn sáng tạo, phương thức truyền bá và xu hướng tiếp nhận. Tuy nhiên, nền văn học, nghệ thuật nước nhà phát triển chưa tương xứng với tiềm năng và đang phải đối diện với những thách thức gay gắt. Thực tiễn đó đặt ra yêu cầu tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật Việt Nam; đề ra phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp phát triển trong giai đoạn mới. Bên cạnh những nỗ lực và thành tựu quan trọng đã đạt được; với tinh thần khách quan, khoa học, nhìn thẳng vào sự thật, chúng ta cũng cần chỉ rõ những bất cập, hạn chế để tập trung giải quyết cho giai đoạn phát triển tiếp theo. Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta rất cần, rất mong có những thành tựu lớn hơn nữa trong văn học, nghệ thuật, tương xứng với thành tựu vĩ đại của dân tộc. Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa nêu một số nhiệm vụ, giải pháp để tiếp tục phát huy mạnh mẽ vai trò, sứ mệnh của văn học, nghệ thuật và đội ngũ văn nghệ sĩ, tập trung xây dựng nền văn học, nghệ thuật Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trong giai đoạn phát triển mới gồm các nhóm vấn đề: Cần tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, gắn với đổi mới mạnh mẽ tư duy, phương thức lãnh đạo phù hợp, hiệu quả để kiến tạo đường hướng, không gian phát triển văn học, nghệ thuật; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đẩy mạnh thể chế hóa chủ trương, quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp của Đảng về văn học, nghệ thuật; thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của lĩnh vực nghiên cứu, lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật; đẩy mạnh giao lưu, hợp tác quốc tế về văn học, nghệ thuật, góp phần tiếp tục phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam; thực hiện hiệu quả chủ trương của Trung ương, tiếp tục sắp xếp tổ chức, đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức hội văn học, nghệ thuật ở Trung ương và địa phương, đảm bảo tinh gọn, chuyên nghiệp, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
“Với những thành tựu to lớn đã đạt được, những tiềm năng đã được khai mở, chúng ta có quyền tự hào, tự tin xác định tâm thế, tầm nhìn và khát vọng đưa nền văn học, nghệ thuật nước nhà bước vào kỷ nguyên mới; phấn đấu sáng tạo nhiều tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, xứng đáng với truyền thống lịch sử, văn hóa, cơ đồ của đất nước và sự mong đợi của nhân dân ta. Từ hành trang quý báu và nguồn động lực lớn lao đó, chúng ta tin tưởng và cùng đón chờ những bước phát triển đột phá của văn học, nghệ thuật nước nhà trong thời gian tới”, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh.
Toàn cảnh hội nghị
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là bản hùng ca vang dội trong lịch sử dân tộc, minh chứng sống động cho sức mạnh tổng hòa của toàn dân tộc, trong đó có vai trò đặc biệt của văn học, nghệ thuật và đội ngũ văn nghệ sĩ. Trải qua gần nửa thế kỷ kể từ mốc son lịch sử ấy, văn học, nghệ thuật Việt Nam tiếp tục khẳng định vị trí là lĩnh vực rất quan trọng, tinh tế của văn hóa, góp phần nuôi dưỡng khát vọng: chân - thiện - mỹ của con người Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo sát sao của Đảng và Nhà nước, đặc biệt từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII đến nay, hàng loạt hội nghị, diễn đàn văn hóa - văn nghệ quy mô đã được tổ chức, thể hiện sự quan tâm sâu sắc, thường xuyên của các đồng chí lãnh đạo chủ chốt. Trong dòng chảy đó, hội nghị lần này tiếp tục là điểm hẹn quan trọng, nơi những người làm công tác văn học, nghệ thuật gặp gỡ, trao đổi, cùng hun đúc tinh thần sáng tạo vì một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Nhà văn Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam
Tại hội nghị, các tham luận đã tập trung khẳng định những thành tựu, kết quả đạt được của nền văn học, nghệ thuật Việt Nam 50 năm sau ngày thống nhất đất nước; đề xuất, kiến nghị chủ trương, chính sách phát triển văn học, nghệ thuật nước nhà trong giai đoạn mới. Từ đó, tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, địa phương, đơn vị về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của văn học, nghệ thuật, cổ vũ, động viên đội ngũ văn nghệ sĩ tiếp tục phát huy tài năng, trí tuệ, tinh thần đoàn kết, thống nhất, hăng say sáng tạo nhiều tác phẩm có giá trị cao về mặt tư tưởng và nghệ thuật, đóng góp nhiều hơn nữa để xây dựng, phát triển nền văn hóa, văn học, nghệ thuật Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. Các tham luận nhấn mạnh, trong nửa thế kỷ qua, văn học, nghệ thuật Việt Nam phát triển trong bối cảnh đất nước đổi mới và hội nhập quốc tế; nhập cuộc, đồng hành cùng dân tộc trong bước chuyển mình, tạo nên tiếng nói, sức mạnh, động viên và dự báo cho sự phát triển. Bối cảnh đó đã tác động sâu sắc đến thực tiễn sáng tạo của văn nghệ sĩ; thúc đẩy văn học, nghệ thuật Việt Nam từng bước tiếp cận với các xu hướng tiến bộ của văn học, nghệ thuật thế giới, đi sâu vào hiện đại hóa, đạt được những kết quả bước đầu rất đáng quý. Hội nghị thống nhất nội dung: Đất nước ta đang bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, với những cơ hội và thách thức đan xen. Bằng tác phẩm và thông qua tác phẩm của mình, đội ngũ văn nghệ sỹ chính là những người ươm trồng hạt giống về cái đẹp, về lòng nhân ái và sự tử tế; gìn giữ và phát huy truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Mỗi văn nghệ sĩ, mỗi tác phẩm văn học, nghệ thuật chân chính sẽ góp phần bồi đắp, xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới.
Các đại biểu tham quan triển lãm
Trong khuôn khổ Hội nghị toàn quốc tổng kết 50 năm nền văn học nghệ thuật Việt Nam sau ngày thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Triển lãm “50 năm văn học, nghệ thuật Việt Nam đồng hành với dân tộc” nhằm khẳng định các quan điểm, đường lối lãnh đạo của Đảng, Nhà nước đối với sự nghiệp phát triển văn học, nghệ thuật Việt Nam và vai trò của văn học, nghệ thuật Việt Nam đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc, dựng xây đất nước. Triển lãm trưng bày hơn 200 hình ảnh và 200 hiện vật, tài liệu với những nội dung: Sự quan tâm của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước với sự nghiệp phát triển văn học, nghệ thuật; khái quát về thành tựu văn học, nghệ thuật Việt Nam trong 50 năm qua; giới thiệu thông tin tác phẩm, cụm tác phẩm và tác giả được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật.
THÙY CHI